کد مطلب : ۲۰۶۸۱
غیبت «تئاتر رضوی» دوساله شد
بنیاد بین‌المللی فرهنگی و هنری امام‌رضا(ع) به عنوان تشکلی مستقل از آستان قدس رضوی و زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و در راستای تحقق نیاز جامعه به مواجهه و آشنایی با فرهنگ و سیره رضوی مدتهاست که فعالیت خود را با مشارکت ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌های کشور آغاز کرده است و بیشتر تمرکز خود را برای انجام امور فرهنگی و هنری به منظور اشاعه و ترویج فرهنگ رضوی معطوف به برگزاری جشنواره‌های فرهنگی و هنری که شاهد برگزاری هر ساله غالب آنها در دهه کرامت یعنی حدفاصل اول ذیقعده؛ سالروز میلاد حضرت معصومه(س) تا ۱۱ ذیقعده؛ سالروز میلاد امام‌رضا(ع) هستیم.
برخی از استان‌های کشور زیر نظر این بنیاد و با تولیت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی خود برگزاری یک یا چند جشنواره فرهنگی و هنری را در قالب جشنواره فرهنگی و هنری امام رضا(ع) به عهده گرفته‌اند که از آن جمله می‌توان به جشنواره نمایشنامه‌نویسی رضوی به میزبانی استان قزوین، جشنواره داستان کوتاه رضوی به میزبانی استان سمنان، جشنواره تئاتر کودک و نوجوان و عروسکی «ضامن آهو» به میزبانی استان هرمزگان و... اشاره کرد.
جشنواره سراسری «تئاتر رضوی» به عنوان یکی از جشنواره‌های زیرمجموعه بنیاد فرهنگی و هنری امام رضا(ع) در چهار دوره ابتدایی خود به میزبانی استان تهران برگزار شد و پس از تأمین زیرساخت‌ها و ظرفیت‌سازی مناسب و البته رغبت استان خراسان شمالی برای برگزاری آن به دلیل همجواری با خراسان رضوی از دوره پنجم به میزبانی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خراسان شمالی و شهرستان بجنورد تداوم یافت.
تربیت و کشف استعدادهای ناشناخته تئاتری؛ ویژگی جشنواره «تئاتر رضوی»
برگزاری ۵ دوره نسبتاً موفق این جشنواره علاوه بر تربیت و کشف استعدادهای ناشناخته تئاتر رضوی که اگر این جشنواره همچنان به میزبانی تهران به کار خود ادامه می‌داد، شاید همچنان ناشناخته باقی می‌ماند، از جمله ویژگی‌ها و شاخصه‌های فنی و هنری این جشنواره بود و نتیجه آنکه بسیاری از هنرمندان جوانی که امروز در بدنه حرفه‌ای تئاتر مشغول فعالیت هستند خاستگاه اصلیشان جشنواره «تئاتر رضوی» بود.
جشنواره «تئاتر رضوی» به سبب موضوعی و تخصصی بودنش اعتباری بیشتر از نمونه‌های مشابه رویدادهای تئاتر دینی همچون «تئاتر صاحبدلان» که اساساً قصد یکپارچگی و انسجام همه رویدادها و جشنواره‌های تئاتر دینی را داشت کسب کرد و دلیل آن نیز تمرکز بر روی موضوعی خاص یعنی توجه به فرهنگ و سیره رضوی و پرهیز از پراکنده‌کاری و تشویش در ارائه موضوعات معتنابه بود.
چاشنی خلاقیت و ابتکار نسل نوی تئاتری کشور موجب شد که سبک تولیدات نمایشی با موضوع رضوی از شکل کلیشه‌ای و رایج تولیدات نمایشی که صرفاً فضایی تاریخی با زبان آرکائیک داشت، خارج شود و هنرمندان جوان موضوع رضوی را در همه ابعاد زندگی حتی زندگی معاصر با همه وجود تمدنی آن تعمیم دهند و بتوانند ارتباط مناسبی میان تفکر و عقاید انسان در شرایط امروز با توسل و تمسک به ساحت قدسی امام هشتم(ع) برقرار سازند.
قطعاً برگزار نشدن این جشنواره در دوسال پیاپی آن، در اصل پاره شدن رشته و زنجیره ابتکار و خلاقیت و موج تازه‌ای است که هنرمندان جوان تئاتر باعث و بانی آن بودند و ضربه‌ای که این وقفه ایجاد می‌کند حتی در صورت تلاش مسئولان به احیا و از سرگیری آن نخواهد توانست با همان اعتبار و جایگاه صورت گیرد و یا در خوشبینانه‌ترین شکل آن نیاز به صرف وقت و زمان بیشتر است.
ضرورت جمع‌آوری سوابق و دستاورد ۹ دوره برگزاری
نادیده گرفته شدن سوابق ۹ دوره برگزاری این جشنواره و دستاوردهای کم‌نظیر هنرمندان در زمینه تولید آثار نمایشی رضوی از جمله آسیب‌های جدی این جشنواره است که مسئولان حتی اگر قصد از سرگیری آن را دارند، باید با اتکا به داشته‌های فنی و هنری موجود برنامه‌ریزی مدونی را در این زمینه داشته باشند؛ متأسفانه به این مهم کمتر توجه شده است تا جایی که سال گذشته که معاون جدید هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دستور مؤکد بر احیای و از سرگیری این جشنواره داد، حتی نمی‌دانست که قرار است چندمین دوره این جشنواره برگزار شود و با وجود اعلام فراخوان دهمین جشنواره «تئاتر رضوی» با استناد به ادوار دوازدگانه جشنواره فرهنگی و هنری امام‌رضا(ع) دستور برگزاری دوازدهمین دوره جشنواره «تئاتر رضوی» را داد!
آنچه مسلم است اینکه دوستان مسئول ید طولایی در فرصت‌سوزی داشته و دارند؛ سال گذشته که برگزاری دهمین جشنواره «تئاتر رضوی» در بجنورد منتفی شد، بهانه‌ای آوردند که به دلیل انتقال مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خراسان شمالی به استان سمنان و تعلق‌خاطر ایشان به این جشنواره، قرار است که این جشنواره ازین پس در سمنان برگزار شود که این یعنی نادیده گرفتن ظرفیت‌های ایجاد شده در استان خراسان شمالی پس از ۵ دوره برگزاری آن و همچنین احساسات و عواطف طیف عظیمی از هنرمندان که خواستار برگزاری این جشنواره در بجنورد بودند.
پیگیری‌های سال گذشته ایکنا نتیجه‌بخش نبود
در ماه‌های باقیمانده از سال گذشته هم کسی پاسخ روشنی به این تعلیق موجود در مورد برگزار شدن یا نشدن جشنواره نداد و حتی عزمی نیز به منظور برنامه‌ریزی برای این جشنواره در سال آتی وجود نداشت؛ پیگیری‌های ایکنا هم در فصل نقل و انتقال مدیران از دولت دهم به دولت یازدهم نتیجه‌بخش نبود و اگر کسی هم پاسخگو بود به دلیل متزلزل بودن جایگاه تصمیم‌گیری خود پاسخ متقنی به این خواست به حق جامعه هنری تئاتر که دغدغه تولید نمایش دینی و روضی را داشتند نمی‌داد.
قطع یقین در چنین شرایطی اگر همچنان عشق و علاقه‌ای در میان هنرمندان تئاتر در پرداختن به «تئاتر رضوی» وجود داشت، به شکل پراکنده در قالب جشنواره و یا رویدادهای دیگر تئاتر بروز کرد؛ حال این پرسش مطرح است که در صورت احیای «تئاتر رضوی» می‌توان اعتماد هنرمندان «تئاتر رضوی» را برای ارائه کار به این جشنواره با وجود همه این بدقولی‌ها و بازیچه قرار دادن احساسات آنها جلب کرد.
شنیده‌ها حاکی از آن است که نشست شورای سیاستگذاری جشنواره در آینده نزدیک برای اعلام فراخوان و از سرگیری مجدد جشنواره «تئاتر رضوی» از دهه کرامت سال آینده، قرار است برگزار شود اما ذکر این نکته در پایان این یادداشت ضروری به نظر می‌رسد و آن هم این تذکر به مسئولان که مجدداً و به شکل یکطرفه به برنامه‌ریزی برای برگزاری این جشنواره نپردازند و تا پیش از نشست تصمیم‌گیری و سیاستگذاری برای جشنواره «تئاتر رضوی» برای خاتمه یافتن همه حرف و حدیث‌های موجود در حواشی این جشنواره، طبق خواست بسیاری از کارگردانان و فعالان تئاتر رضوی که ایکنا به کرات با آنها به گفت‌و‌گو پرداخته است، سلسله نشست‌های هم‌اندیشی برگزار کنند.
برخی از استان‌های کشور زیر نظر این بنیاد و با تولیت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی خود برگزاری یک یا چند جشنواره فرهنگی و هنری را در قالب جشنواره فرهنگی و هنری امام رضا(ع) به عهده گرفته‌اند که از آن جمله می‌توان به جشنواره نمایشنامه‌نویسی رضوی به میزبانی استان قزوین، جشنواره داستان کوتاه رضوی به میزبانی استان سمنان، جشنواره تئاتر کودک و نوجوان و عروسکی «ضامن آهو» به میزبانی استان هرمزگان و... اشاره کرد.
جشنواره سراسری «تئاتر رضوی» به عنوان یکی از جشنواره‌های زیرمجموعه بنیاد فرهنگی و هنری امام رضا(ع) در چهار دوره ابتدایی خود به میزبانی استان تهران برگزار شد و پس از تأمین زیرساخت‌ها و ظرفیت‌سازی مناسب و البته رغبت استان خراسان شمالی برای برگزاری آن به دلیل همجواری با خراسان رضوی از دوره پنجم به میزبانی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خراسان شمالی و شهرستان بجنورد تداوم یافت.
تربیت و کشف استعدادهای ناشناخته تئاتری؛ ویژگی جشنواره «تئاتر رضوی»
برگزاری ۵ دوره نسبتاً موفق این جشنواره علاوه بر تربیت و کشف استعدادهای ناشناخته تئاتر رضوی که اگر این جشنواره همچنان به میزبانی تهران به کار خود ادامه می‌داد، شاید همچنان ناشناخته باقی می‌ماند، از جمله ویژگی‌ها و شاخصه‌های فنی و هنری این جشنواره بود و نتیجه آنکه بسیاری از هنرمندان جوانی که امروز در بدنه حرفه‌ای تئاتر مشغول فعالیت هستند خاستگاه اصلیشان جشنواره «تئاتر رضوی» بود.
جشنواره «تئاتر رضوی» به سبب موضوعی و تخصصی بودنش اعتباری بیشتر از نمونه‌های مشابه رویدادهای تئاتر دینی همچون «تئاتر صاحبدلان» که اساساً قصد یکپارچگی و انسجام همه رویدادها و جشنواره‌های تئاتر دینی را داشت کسب کرد و دلیل آن نیز تمرکز بر روی موضوعی خاص یعنی توجه به فرهنگ و سیره رضوی و پرهیز از پراکنده‌کاری و تشویش در ارائه موضوعات معتنابه بود.
چاشنی خلاقیت و ابتکار نسل نوی تئاتری کشور موجب شد که سبک تولیدات نمایشی با موضوع رضوی از شکل کلیشه‌ای و رایج تولیدات نمایشی که صرفاً فضایی تاریخی با زبان آرکائیک داشت، خارج شود و هنرمندان جوان موضوع رضوی را در همه ابعاد زندگی حتی زندگی معاصر با همه وجود تمدنی آن تعمیم دهند و بتوانند ارتباط مناسبی میان تفکر و عقاید انسان در شرایط امروز با توسل و تمسک به ساحت قدسی امام هشتم(ع) برقرار سازند.
قطعاً برگزار نشدن این جشنواره در دوسال پیاپی آن، در اصل پاره شدن رشته و زنجیره ابتکار و خلاقیت و موج تازه‌ای است که هنرمندان جوان تئاتر باعث و بانی آن بودند و ضربه‌ای که این وقفه ایجاد می‌کند حتی در صورت تلاش مسئولان به احیا و از سرگیری آن نخواهد توانست با همان اعتبار و جایگاه صورت گیرد و یا در خوشبینانه‌ترین شکل آن نیاز به صرف وقت و زمان بیشتر است.
ضرورت جمع‌آوری سوابق و دستاورد ۹ دوره برگزاری
نادیده گرفته شدن سوابق ۹ دوره برگزاری این جشنواره و دستاوردهای کم‌نظیر هنرمندان در زمینه تولید آثار نمایشی رضوی از جمله آسیب‌های جدی این جشنواره است که مسئولان حتی اگر قصد از سرگیری آن را دارند، باید با اتکا به داشته‌های فنی و هنری موجود برنامه‌ریزی مدونی را در این زمینه داشته باشند؛ متأسفانه به این مهم کمتر توجه شده است تا جایی که سال گذشته که معاون جدید هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دستور مؤکد بر احیای و از سرگیری این جشنواره داد، حتی نمی‌دانست که قرار است چندمین دوره این جشنواره برگزار شود و با وجود اعلام فراخوان دهمین جشنواره «تئاتر رضوی» با استناد به ادوار دوازدگانه جشنواره فرهنگی و هنری امام‌رضا(ع) دستور برگزاری دوازدهمین دوره جشنواره «تئاتر رضوی» را داد!
آنچه مسلم است اینکه دوستان مسئول ید طولایی در فرصت‌سوزی داشته و دارند؛ سال گذشته که برگزاری دهمین جشنواره «تئاتر رضوی» در بجنورد منتفی شد، بهانه‌ای آوردند که به دلیل انتقال مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خراسان شمالی به استان سمنان و تعلق‌خاطر ایشان به این جشنواره، قرار است که این جشنواره ازین پس در سمنان برگزار شود که این یعنی نادیده گرفتن ظرفیت‌های ایجاد شده در استان خراسان شمالی پس از ۵ دوره برگزاری آن و همچنین احساسات و عواطف طیف عظیمی از هنرمندان که خواستار برگزاری این جشنواره در بجنورد بودند.
پیگیری‌های سال گذشته ایکنا نتیجه‌بخش نبود
در ماه‌های باقیمانده از سال گذشته هم کسی پاسخ روشنی به این تعلیق موجود در مورد برگزار شدن یا نشدن جشنواره نداد و حتی عزمی نیز به منظور برنامه‌ریزی برای این جشنواره در سال آتی وجود نداشت؛ پیگیری‌های ایکنا هم در فصل نقل و انتقال مدیران از دولت دهم به دولت یازدهم نتیجه‌بخش نبود و اگر کسی هم پاسخگو بود به دلیل متزلزل بودن جایگاه تصمیم‌گیری خود پاسخ متقنی به این خواست به حق جامعه هنری تئاتر که دغدغه تولید نمایش دینی و روضی را داشتند نمی‌داد.
قطع یقین در چنین شرایطی اگر همچنان عشق و علاقه‌ای در میان هنرمندان تئاتر در پرداختن به «تئاتر رضوی» وجود داشت، به شکل پراکنده در قالب جشنواره و یا رویدادهای دیگر تئاتر بروز کرد؛ حال این پرسش مطرح است که در صورت احیای «تئاتر رضوی» می‌توان اعتماد هنرمندان «تئاتر رضوی» را برای ارائه کار به این جشنواره با وجود همه این بدقولی‌ها و بازیچه قرار دادن احساسات آنها جلب کرد.
شنیده‌ها حاکی از آن است که نشست شورای سیاستگذاری جشنواره در آینده نزدیک برای اعلام فراخوان و از سرگیری مجدد جشنواره «تئاتر رضوی» از دهه کرامت سال آینده، قرار است برگزار شود اما ذکر این نکته در پایان این یادداشت ضروری به نظر می‌رسد و آن هم این تذکر به مسئولان که مجدداً و به شکل یکطرفه به برنامه‌ریزی برای برگزاری این جشنواره نپردازند و تا پیش از نشست تصمیم‌گیری و سیاستگذاری برای جشنواره «تئاتر رضوی» برای خاتمه یافتن همه حرف و حدیث‌های موجود در حواشی این جشنواره، طبق خواست بسیاری از کارگردانان و فعالان تئاتر رضوی که ایکنا به کرات با آنها به گفت‌و‌گو پرداخته است، سلسله نشست‌های هم‌اندیشی برگزار کنند.
مرجع : ایکنا
