کد مطلب : ۱۴۷۴۴
در بیست و ششمین نشست چهل منزل تا اربعین عنوان شد؛
امام خمینی قیام سیدالشهدا را یک اسوه تمام عیار می‌دانست
اندیشه - جلال بیطرفان: بیست و ششمین نشست از دوره دوم سلسله نشست‌های عاشوراپژوهی چهل منزل تا اربعین با موضوع «بازتاب عاشورا در فقه سیاسی امام خمینی(ره)» با سخنرانی حجت الاسلام سیدضیاء مرتضوی پژوهشگر و استاد حوزه برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین سیدضیاء مرتضوی در این نشست که در ساختمان مرکز انجمن‌های علمی حوزه علمیه و به همت مرکز مطالعات راهبردی خیمه برگزار شد، چارچوب تحلیل فقهی سیاسی امام خمینی(ره) در رابطه با قیام عاشورا را مبتنی بر چهار محور و عنصر اساسی «قیام برای تشکیل حکومت»، «آگاهی به شهادت و حرکت برای حکومت»، «تقدم مصالح عالیه»، «الگو بودن عاشورا برای همه» دانست.
مدیر پژوهشكده فقه و حقوق دفتر تبليغات اسلامی در تشریح دیدگاه امام خمینی(ره) مبنی بر قیام برای حکومت گفت: حضرت امام خمینی(ره) به مناسبت برپایی جشن‌های ۲ هزار و ۵۰۰ ساله رژیم پهلوی در خرداد سال ۵۰ در نجف اشرف سخنرانی مهم ایراد فرمود که در پایان آن ضمن اشاره به مسئولیت علما و لزوم تاسی به سیدالشهدا(ع) فرموده است «او مسلم بن عقیل را فرستاد تا مردم را دعوت کند به بیعت، تا حکومت اسلامی تشکیل دهد و این حکومت فاسد را از بین ببرد.»
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به دیدگاه‌های امام(ره) در این زمینه اظهار داشت: حضرت امام(ره) به روشنی این سخن را که سیدالشهدا(ع) در مقابل عمل انجام شده قرار گرفته بود و لذا چاره‌ای جز تن دادن به آن را نداشت رد کرده و تصریح می‌کند که امام(ع) از ابتدا با آگاهی و اختیار کامل، حرکت خود را به عنوان ادای یک تکلیف شروع کرد.
وی تصریح کرد: شواهد تاریخی به اندازه‌ای است که اصل حرکت امام(ع) برای تشکیل حکومت اسلامی به رهبری خویش را ثابت کند و این گونه نبود که امام ناخواسته در شرایط تحمیلی قرار گرفته باشد و چاره‌ای جز کشته شدن و یا اسارت نبیند، امام(ع) می‌توانست در همان مدینه بماند و با پذیرش خواست حکومت شام در چنین شرایطی قرار نگیرد.
این پژوهشگر و محقق در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه امام خمینی انگیزه قیام سیدالشهدا(ع) را تلاش برای برپایی نظام و حکومت عدل می‌دانست، گفت: امام(ره) معتقد بود، امام حسین(ع) سرانجام کار را به خوبی می‌دانست و این واقعیتی است که برخی نویسندگان نتوانستند آن را هضم کنند.
مدیر پژوهشكده فقه و حقوق دفتر تبليغات اسلامی تقدم مصالح عالیه را از دیگر دیدگاه‌های امام خمینی در رابطه با قیام عاشورا دانست و گفت: اهدافی را که سیدالشهدا(ع) در وصیت خویش به محمدبن حنیفه برشمرد همه در یک نقطه مشترک است و آن «اصلاح امت» است، این حرکت اصلاح‌طلبانه در جامعه و فداکاری برای آن، همان است که به عنوان «فدای فرد برای جامعه» مورد تاکید امام (ره) قرار گرفته است.
حجت الاسلام مرتضوی افزود: امام خمینی همین حقیقت را در دوران مبارزه نیز اینگونه بیان می‌کند «محرم، ماه نهضت بزرگ سید شهیدان و سرور اولیای خداست که با قیام خود در مقابل طاغوت، تعلیم سازندگی و کوبندگی به بشر داد و راه فنای ظالم و شکستن ستمکار را به فدایی دادن و فدایی شدن دانست و این خود سرلوح تعلیمات اسلام برای ملت ما تا آخر دهر است».
وی تصریح کرد: امام(ره) در فتاوای خویش از جمله در کتاب تحریرالوسیله فصل دفاع از امر به معروف و نهی از منکر به گونه‌ای روشن این مبنای فقهی را پذیرفته و فتاوای خود را بر اساس آن صادر کرده است.
این استاد حوزه در ادامه بیان داشت: امام خمینی(ره) قیام سیدالشهدا(ع) را یک اسوه تمام عیار می‌داند که از نظر نقطه نظر فقهی و عمل به وظایف و تکالیف دینی کاملا باید سرمشق قرار گیرد.
مدیر پژوهشكده فقه و حقوق دفتر تبليغات اسلامی تاکید کرد: امام(ره) نه تنها فلسفه قیام و شهادت سیدالشهدا(ع) را قابل درک و منطق با موازین جاری در فقه می‌دانست بلکه به عنوان یک «حجت بالغه شرعی» می‌شمرد که باید ملاک عمل اجتماعی مسلمانان قرار گیرد و از همین رو است که تبلیغ و هدایت جامعه به این حجت شرعی را وظیفه متولیان ارشاد و هدایت جامعه می‌دانست.
حجت الاسلام مرتضوی گفت: نگاهی کوتاه به محتوای متونی که به عنوان زیارت حضرت سیدالشهدا(ع) نقل شده است به خوبی گواه بر حقیقتی است که حضرت امام خمینی(ره) بارها بر آن تاکید ورزیده و آن را مبنای حرکت خویش در انقلاب اسلامی قرار داد.
وی اظهار داشت: آنچه حضرت امام خمینی(ره) به گونه‌ای گویا و زیبا با اشاره به دستور آموزنده «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا» بر آن تاکید ورزیده است در واقع اشاره به همین حقیقت است که قیام سیدالشهدا(ع) یک الگوی تمام عیار و قابل پیروی برای دیگران در تمام دوره‌هاست.
این محقق و پژوهشگر گفت: امام خمینی(ره) در این زمینه تصریح می‌کند که «دستور عمل امام حسین(ع) دستور است برای همه، دستور است به اینکه هر روز و در هر جا باید همان نهضت را ادامه بدهید، همان برنامه را، امام حسین(ع) با عده کم، همه چیزش را فدای اسلام کرد، مقابل یک امپراطوری بزرگ ایستاد و گفت هر روز باید در هر جا این محفوظ بماند».
مدیر پژوهشكده فقه و حقوق دفتر تبليغات اسلامی در ادامه در جمع‌بندی دیدگاه‌های امام خمینی در خصوص قیام عاشورا اظهار داشت: حرکت سیدالشهدا(ع) یک اقدام کاملا سیاسی بود که حضرت شرعا خود را مکلف به آن می‌دانست.
حجت الاسلام مرتضوی افزود: با توجه به دیدگاه‌های امام خمینی هدف نهایی و فلسفه وجودی این قیام، تلاش برای تشکیل حکومت اسلامی بود و فهم این فلسفه و درک علل قیام، دور از دسترس و خارج توان ما نیست.
وی با بیان اینکه براساس دیدگاه‌های امام(ره) مصالحه و سازش با دشمن بر خلاف مصالح اسلام و جامعه اسلامی است، تصریح کرد: حرکت سیدالشهدا(ع) یک اقدام کاملا انتخابی و به تشخیص خود امام(ع) بود و عملا راه برای سازش با دشمن نیز برای او باز بود.
این استاد حوزه اظهار داشت: امام حسین(ع) کاملا به سرنوشت حرکت آگاهی داشت و به حسب معمول نیز نتیجه‌ای جز کشته شدن پیش‌بینی نمی‌شد و آگاهی امام(ع) از سرنوشت قیام، منافاتی با لزوم جهاد برای برپایی حکومت و مبارزه با ظلم ندارد.
مدیر پژوهشكده فقه و حقوق دفتر تبليغات اسلامی ابراز داشت: قیام امام(ع) یک حجت شرعی و الگویی فقهی و عملی برای همه دوره‌ها و تمام سرزمین‌ها است و تکلیفی مختص به آن حضرت نیست.
حجت الاسلام مرتضوی در پایان با بیان اینکه بر اساس دیدگاه‌های حضرت امام خمینی(ره) ملاک اصلی در جنگ و صلح انجام تکلیف است نه کمی و زیادی نیرو و نه پیروزی و شکست، تصریح کرد: سیدالشهدا(ع) در هر حال خود را پیروز می‌دانست چرا که ملاک پیروزی انجام تکلیف مبارزه با ظلم و تلاش برای برپایی حکومت عدل بود.
در پايان اين نشست، از اين پژوهشگر و استاد حوزه تقدیر به عمل آمد.
نشست‌های عاشوراپژوهی چهل منزل تا اربعين پنج‌شنبه‌ها ساعت ۱۶ در قم، بلوار جمهوری، كوچه شماره ۲، ساختمان انجمن‌های علمی حوزه برگزار می‌شود.
همچنين، كليه علاقه‌مندان به مباحث عاشوراپژوهی می‌توانند در اين نشست‌ها شركت كنند و برای كسب اطلاعات بيشتر با شماره تلفن ۷۷۵۱۴۲۳-۰۲۵۱ تماس بگيرند.
همراهان خیمه و سلسله نشست‌های عاشوراپژوهی چهل منزل تا اربعین می‌توانند برای اطلاع از سخنرانان آينده اين نشست‌ها و خلاصه نشست‌های گذشته به پايگاه اينترنتی ۴۰manzel.com مراجعه كنند.
حجت الاسلام والمسلمین سیدضیاء مرتضوی در این نشست که در ساختمان مرکز انجمن‌های علمی حوزه علمیه و به همت مرکز مطالعات راهبردی خیمه برگزار شد، چارچوب تحلیل فقهی سیاسی امام خمینی(ره) در رابطه با قیام عاشورا را مبتنی بر چهار محور و عنصر اساسی «قیام برای تشکیل حکومت»، «آگاهی به شهادت و حرکت برای حکومت»، «تقدم مصالح عالیه»، «الگو بودن عاشورا برای همه» دانست.
مدیر پژوهشكده فقه و حقوق دفتر تبليغات اسلامی در تشریح دیدگاه امام خمینی(ره) مبنی بر قیام برای حکومت گفت: حضرت امام خمینی(ره) به مناسبت برپایی جشن‌های ۲ هزار و ۵۰۰ ساله رژیم پهلوی در خرداد سال ۵۰ در نجف اشرف سخنرانی مهم ایراد فرمود که در پایان آن ضمن اشاره به مسئولیت علما و لزوم تاسی به سیدالشهدا(ع) فرموده است «او مسلم بن عقیل را فرستاد تا مردم را دعوت کند به بیعت، تا حکومت اسلامی تشکیل دهد و این حکومت فاسد را از بین ببرد.»
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به دیدگاه‌های امام(ره) در این زمینه اظهار داشت: حضرت امام(ره) به روشنی این سخن را که سیدالشهدا(ع) در مقابل عمل انجام شده قرار گرفته بود و لذا چاره‌ای جز تن دادن به آن را نداشت رد کرده و تصریح می‌کند که امام(ع) از ابتدا با آگاهی و اختیار کامل، حرکت خود را به عنوان ادای یک تکلیف شروع کرد.
وی تصریح کرد: شواهد تاریخی به اندازه‌ای است که اصل حرکت امام(ع) برای تشکیل حکومت اسلامی به رهبری خویش را ثابت کند و این گونه نبود که امام ناخواسته در شرایط تحمیلی قرار گرفته باشد و چاره‌ای جز کشته شدن و یا اسارت نبیند، امام(ع) می‌توانست در همان مدینه بماند و با پذیرش خواست حکومت شام در چنین شرایطی قرار نگیرد.
این پژوهشگر و محقق در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه امام خمینی انگیزه قیام سیدالشهدا(ع) را تلاش برای برپایی نظام و حکومت عدل می‌دانست، گفت: امام(ره) معتقد بود، امام حسین(ع) سرانجام کار را به خوبی می‌دانست و این واقعیتی است که برخی نویسندگان نتوانستند آن را هضم کنند.
مدیر پژوهشكده فقه و حقوق دفتر تبليغات اسلامی تقدم مصالح عالیه را از دیگر دیدگاه‌های امام خمینی در رابطه با قیام عاشورا دانست و گفت: اهدافی را که سیدالشهدا(ع) در وصیت خویش به محمدبن حنیفه برشمرد همه در یک نقطه مشترک است و آن «اصلاح امت» است، این حرکت اصلاح‌طلبانه در جامعه و فداکاری برای آن، همان است که به عنوان «فدای فرد برای جامعه» مورد تاکید امام (ره) قرار گرفته است.
حجت الاسلام مرتضوی افزود: امام خمینی همین حقیقت را در دوران مبارزه نیز اینگونه بیان می‌کند «محرم، ماه نهضت بزرگ سید شهیدان و سرور اولیای خداست که با قیام خود در مقابل طاغوت، تعلیم سازندگی و کوبندگی به بشر داد و راه فنای ظالم و شکستن ستمکار را به فدایی دادن و فدایی شدن دانست و این خود سرلوح تعلیمات اسلام برای ملت ما تا آخر دهر است».
وی تصریح کرد: امام(ره) در فتاوای خویش از جمله در کتاب تحریرالوسیله فصل دفاع از امر به معروف و نهی از منکر به گونه‌ای روشن این مبنای فقهی را پذیرفته و فتاوای خود را بر اساس آن صادر کرده است.
این استاد حوزه در ادامه بیان داشت: امام خمینی(ره) قیام سیدالشهدا(ع) را یک اسوه تمام عیار می‌داند که از نظر نقطه نظر فقهی و عمل به وظایف و تکالیف دینی کاملا باید سرمشق قرار گیرد.
مدیر پژوهشكده فقه و حقوق دفتر تبليغات اسلامی تاکید کرد: امام(ره) نه تنها فلسفه قیام و شهادت سیدالشهدا(ع) را قابل درک و منطق با موازین جاری در فقه می‌دانست بلکه به عنوان یک «حجت بالغه شرعی» می‌شمرد که باید ملاک عمل اجتماعی مسلمانان قرار گیرد و از همین رو است که تبلیغ و هدایت جامعه به این حجت شرعی را وظیفه متولیان ارشاد و هدایت جامعه می‌دانست.
حجت الاسلام مرتضوی گفت: نگاهی کوتاه به محتوای متونی که به عنوان زیارت حضرت سیدالشهدا(ع) نقل شده است به خوبی گواه بر حقیقتی است که حضرت امام خمینی(ره) بارها بر آن تاکید ورزیده و آن را مبنای حرکت خویش در انقلاب اسلامی قرار داد.
وی اظهار داشت: آنچه حضرت امام خمینی(ره) به گونه‌ای گویا و زیبا با اشاره به دستور آموزنده «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا» بر آن تاکید ورزیده است در واقع اشاره به همین حقیقت است که قیام سیدالشهدا(ع) یک الگوی تمام عیار و قابل پیروی برای دیگران در تمام دوره‌هاست.
این محقق و پژوهشگر گفت: امام خمینی(ره) در این زمینه تصریح می‌کند که «دستور عمل امام حسین(ع) دستور است برای همه، دستور است به اینکه هر روز و در هر جا باید همان نهضت را ادامه بدهید، همان برنامه را، امام حسین(ع) با عده کم، همه چیزش را فدای اسلام کرد، مقابل یک امپراطوری بزرگ ایستاد و گفت هر روز باید در هر جا این محفوظ بماند».
مدیر پژوهشكده فقه و حقوق دفتر تبليغات اسلامی در ادامه در جمع‌بندی دیدگاه‌های امام خمینی در خصوص قیام عاشورا اظهار داشت: حرکت سیدالشهدا(ع) یک اقدام کاملا سیاسی بود که حضرت شرعا خود را مکلف به آن می‌دانست.
حجت الاسلام مرتضوی افزود: با توجه به دیدگاه‌های امام خمینی هدف نهایی و فلسفه وجودی این قیام، تلاش برای تشکیل حکومت اسلامی بود و فهم این فلسفه و درک علل قیام، دور از دسترس و خارج توان ما نیست.
وی با بیان اینکه براساس دیدگاه‌های امام(ره) مصالحه و سازش با دشمن بر خلاف مصالح اسلام و جامعه اسلامی است، تصریح کرد: حرکت سیدالشهدا(ع) یک اقدام کاملا انتخابی و به تشخیص خود امام(ع) بود و عملا راه برای سازش با دشمن نیز برای او باز بود.
این استاد حوزه اظهار داشت: امام حسین(ع) کاملا به سرنوشت حرکت آگاهی داشت و به حسب معمول نیز نتیجه‌ای جز کشته شدن پیش‌بینی نمی‌شد و آگاهی امام(ع) از سرنوشت قیام، منافاتی با لزوم جهاد برای برپایی حکومت و مبارزه با ظلم ندارد.
مدیر پژوهشكده فقه و حقوق دفتر تبليغات اسلامی ابراز داشت: قیام امام(ع) یک حجت شرعی و الگویی فقهی و عملی برای همه دوره‌ها و تمام سرزمین‌ها است و تکلیفی مختص به آن حضرت نیست.
حجت الاسلام مرتضوی در پایان با بیان اینکه بر اساس دیدگاه‌های حضرت امام خمینی(ره) ملاک اصلی در جنگ و صلح انجام تکلیف است نه کمی و زیادی نیرو و نه پیروزی و شکست، تصریح کرد: سیدالشهدا(ع) در هر حال خود را پیروز می‌دانست چرا که ملاک پیروزی انجام تکلیف مبارزه با ظلم و تلاش برای برپایی حکومت عدل بود.
در پايان اين نشست، از اين پژوهشگر و استاد حوزه تقدیر به عمل آمد.
نشست‌های عاشوراپژوهی چهل منزل تا اربعين پنج‌شنبه‌ها ساعت ۱۶ در قم، بلوار جمهوری، كوچه شماره ۲، ساختمان انجمن‌های علمی حوزه برگزار می‌شود.
همچنين، كليه علاقه‌مندان به مباحث عاشوراپژوهی می‌توانند در اين نشست‌ها شركت كنند و برای كسب اطلاعات بيشتر با شماره تلفن ۷۷۵۱۴۲۳-۰۲۵۱ تماس بگيرند.
همراهان خیمه و سلسله نشست‌های عاشوراپژوهی چهل منزل تا اربعین می‌توانند برای اطلاع از سخنرانان آينده اين نشست‌ها و خلاصه نشست‌های گذشته به پايگاه اينترنتی ۴۰manzel.com مراجعه كنند.
