کد مطلب : ۱۴۰۶۴
گفت‌وگو با احمد شهدادی
عاشوراپژوهی باید آکادمیک و دانشگاهی دنبال شود
فرهنگ-اندیشه:
احمد شهدادی نائینی، متولد ۱۳۴۴ در شهرستان قم است، وی که نویسنده و پژوهشگر متون دینی است، کتب بسیاری را در این زمینه تالیف کرده است. برخی از آثار وی عبارتند از: یادگارنامه فیض الاسلام: جستارهای علمی و پژوهشی در باب ترجمانی متون مقدس، در ساحت فیض: چکیده مقالات همایش ترجمانی متون مقدس، همنام گل‌های بهاری: نگاهی نو به زندگی و شخصیت پیامبر گرامی(ص)، شيعه و دنياي شگفت انگيز نو، مباني معرفت شناختي مكتب تفكيك، افق گشايی فلسفه انتظار، فلسفه اسلامی به مثابه فلسفه و... .
گفت‌وگوی خیمه را با احمد شهدادی پژوهشگر و نویسنده کتب دینی، درباره تاسیس رشته‌ای دانشگاهی با موضوع عاشوراپژوهی و نیز راه‌اندازی دانشکده امام حسین(ع) بخوانید.
تعریف شما از یک عاشوراپژوه چیست؟
به گمان من فردی دارای چنين ويژگی‌هايی است:
ـ تخصص در تاريخ اسلام
ـ مسلط به ادبيات عرب
ـ مسلط به تاريخ اديان
ـ دارای دانش جامعه‌شناسی
ـ دارای توانايی تحليل نظری
ـ توانمند در عرصه تاريخ تشيع
ـ توانمند در عرصه شيعه‌شناسی
ـ آشنا به نظريات سياسی قديم و جديد
تخصص‌ها و گرایش‌های خاص علمی موردنیاز عاشوراپژوهی از نظر شما چیست؟
ـ تاريخ اسلام
ـ تاريخ عرب
ـ تاريخ جهان در عصر اسلام
ـ تاريخ اديان
ـ تاريخ سياست
ـ جامعه‌شناسی
ـ تاريخ تمدن
ـ ادبيات عرب
ـ شيعه‌شناسی
ـ حديث‌شناسی
ـ سيره‌شناسی
ـ فلسفه تاريخ
ـ تاريخ تحليلی
۳- پیش‌‌نیاز‌های عملی و نظری برای عاشوراپژوهی چیست؟
ـ دانستن زبان عربی
ـ دانستن زبان انگليسی
ـ نوعی توسعه اطلاعاتی و معلوماتی در عرصه‌هايی كه در بالا ياد كردم
در حوزه‌ای که شما کار تحقیقی انجام می‌دهید آیا دوره‌های ویژه تربیت عاشوراپژوهی برگزار شده است؟ آیا به نظر شما این کار ضرورت دارد یا خیر؟
بنده چنين دوره‌های را سراغ ندارم. ضرورت علمی و دانشگاهی و حوزوی دارد و می‌تواند پيامدهای مفيد داشته باشد.
نظر شما در مورد دوره‌هایی که شبیه به دوره‌های سفیران هدایت حوزه علمیه قم است یا همایش‌هایی مثل مبلغان در زمینه عاشوراپژوهی چیست؟
دوره‌هايی شبيه سفيران هدايت و همايش‌های مبلغان بيشتر كاربردی است و به كار عرصه عمل تبليغ دينی می‌آيد. برخي از اين دوره‌ها هم در عمل آسيب‌هايی دارد. گمان می‌كنم اگر افراد مستعد و صاحب ذوق و توان علمی و فكری جذب شوند بهتر باشند. اين كار بايد كاری دانشگاهی و آكادميك باشد، نه تبليغی و فقط برای پركردن خلأ دينی در مناطق كشور.
به نظرتان چه آسیب‌هایی در حال حاضر متوجه شیوه‌های تبلیغی عاشورایی است؟
ـ عوامزدگی
ـ ناآگاهی
ـ بيسوادی
ـ شعارگرايی
آیا در حال حاضر راه‌اندازی رشته دانشگاهی تحت عنوان عاشوراپژوهی ضروری است؟
راه‌اندازی اين گرايش و نه رشته مفيد است. گمانم عاشوراپژوهی بايد گرايشی در رشته تاريخ اسلام باشد و خود نمی‌تواند رشته دانشگاهی باشد. بهتر است در مقطع كارشناسی ارشد يا چيزی مانند آن، از ميان كسانی كه كارشناسی تاريخ، دين‌شناسی، شيعه‌شناسی و رشته‌های همانند دارند، برترين‌ها انتخاب شوند و كارشناسی ارشد عاشوراپژوهشی داير شود.
پس موضوعاتی مثل تبلیغ عاشورا، زیارت عاشورا، منبر، خطابه، مرثیه و مداحی که می‌توانند جزو زیرمجموعه‌هایی باشند که در قالب بحث عاشوراپژوهی بگنجند؟
همه موضوعاتی كه به عرصه عاشورا مربوط می‌شوند می‌توانند در دايره اين گرايش قرار گيرند. دانشجوی اين گرايش دانشگاهی بايد بتواند درباره همه مسائل مربوط به عاشورا، از نظرگاه تاريخی، اجتماعی، سياسی، فرهنگی، دينی، جهانی، بين‌اديانی، عصری و نيز همه وابسته‌های نظری و عملی آن تحقيق و پژوهش كند و نظريه علمی داشته باشد.
به نظر شما کلاس‌های مداحی که در حال حاضر به شیوه‌های مرسوم برگزار می‌شود ضرورت دارد؟
بهتر است اين كار به ارگان سپرده نشود و كاری دانشگاهی و آكادميك باشد. بايد دانشگاهی عهده دار اين امر شود. می‌توان سرفصل‌های اين گرايش را نوشت و بعد به وزارت علوم پيشنهاد داد. دانشگاه‌های دولتی و غيرانتفاعی هم هر دو می‌توانند اين گرايش را برگزار كنند. اين كار، كار ارگانی و نهادی نيست. اگر به ارگان واگذار شود، از بين می‌رود. بايد دانشگاهی و درسی باشد.
نظر شما در مورد برگزاری کلاس‌های مداحی به شیوه‌های مرسوم چیست؟
كلاس‌های مداحی به شيوه مرسوم مفيد نيست. بايد روش گذشتگان احيا شود. در عين حال، نمی‌دانم اين پرسش چه ربطی به گرايش عاشوراپژوهی دارد. قطعاً در چنين رشته‌ای دانشجويان مداحی نخواهند آموخت. هر چند می‌توانند و بايد در باب موسيقی عاشورا و آيينی پژوهش كنند و واحدهايی را بگذرانند.
احمد شهدادی نائینی، متولد ۱۳۴۴ در شهرستان قم است، وی که نویسنده و پژوهشگر متون دینی است، کتب بسیاری را در این زمینه تالیف کرده است. برخی از آثار وی عبارتند از: یادگارنامه فیض الاسلام: جستارهای علمی و پژوهشی در باب ترجمانی متون مقدس، در ساحت فیض: چکیده مقالات همایش ترجمانی متون مقدس، همنام گل‌های بهاری: نگاهی نو به زندگی و شخصیت پیامبر گرامی(ص)، شيعه و دنياي شگفت انگيز نو، مباني معرفت شناختي مكتب تفكيك، افق گشايی فلسفه انتظار، فلسفه اسلامی به مثابه فلسفه و... .
گفت‌وگوی خیمه را با احمد شهدادی پژوهشگر و نویسنده کتب دینی، درباره تاسیس رشته‌ای دانشگاهی با موضوع عاشوراپژوهی و نیز راه‌اندازی دانشکده امام حسین(ع) بخوانید.
تعریف شما از یک عاشوراپژوه چیست؟
به گمان من فردی دارای چنين ويژگی‌هايی است:
ـ تخصص در تاريخ اسلام
ـ مسلط به ادبيات عرب
ـ مسلط به تاريخ اديان
ـ دارای دانش جامعه‌شناسی
ـ دارای توانايی تحليل نظری
ـ توانمند در عرصه تاريخ تشيع
ـ توانمند در عرصه شيعه‌شناسی
ـ آشنا به نظريات سياسی قديم و جديد
تخصص‌ها و گرایش‌های خاص علمی موردنیاز عاشوراپژوهی از نظر شما چیست؟
ـ تاريخ اسلام
ـ تاريخ عرب
ـ تاريخ جهان در عصر اسلام
ـ تاريخ اديان
ـ تاريخ سياست
ـ جامعه‌شناسی
ـ تاريخ تمدن
ـ ادبيات عرب
ـ شيعه‌شناسی
ـ حديث‌شناسی
ـ سيره‌شناسی
ـ فلسفه تاريخ
ـ تاريخ تحليلی
۳- پیش‌‌نیاز‌های عملی و نظری برای عاشوراپژوهی چیست؟
ـ دانستن زبان عربی
ـ دانستن زبان انگليسی
ـ نوعی توسعه اطلاعاتی و معلوماتی در عرصه‌هايی كه در بالا ياد كردم
در حوزه‌ای که شما کار تحقیقی انجام می‌دهید آیا دوره‌های ویژه تربیت عاشوراپژوهی برگزار شده است؟ آیا به نظر شما این کار ضرورت دارد یا خیر؟
بنده چنين دوره‌های را سراغ ندارم. ضرورت علمی و دانشگاهی و حوزوی دارد و می‌تواند پيامدهای مفيد داشته باشد.
نظر شما در مورد دوره‌هایی که شبیه به دوره‌های سفیران هدایت حوزه علمیه قم است یا همایش‌هایی مثل مبلغان در زمینه عاشوراپژوهی چیست؟
دوره‌هايی شبيه سفيران هدايت و همايش‌های مبلغان بيشتر كاربردی است و به كار عرصه عمل تبليغ دينی می‌آيد. برخي از اين دوره‌ها هم در عمل آسيب‌هايی دارد. گمان می‌كنم اگر افراد مستعد و صاحب ذوق و توان علمی و فكری جذب شوند بهتر باشند. اين كار بايد كاری دانشگاهی و آكادميك باشد، نه تبليغی و فقط برای پركردن خلأ دينی در مناطق كشور.
به نظرتان چه آسیب‌هایی در حال حاضر متوجه شیوه‌های تبلیغی عاشورایی است؟
ـ عوامزدگی
ـ ناآگاهی
ـ بيسوادی
ـ شعارگرايی
آیا در حال حاضر راه‌اندازی رشته دانشگاهی تحت عنوان عاشوراپژوهی ضروری است؟
راه‌اندازی اين گرايش و نه رشته مفيد است. گمانم عاشوراپژوهی بايد گرايشی در رشته تاريخ اسلام باشد و خود نمی‌تواند رشته دانشگاهی باشد. بهتر است در مقطع كارشناسی ارشد يا چيزی مانند آن، از ميان كسانی كه كارشناسی تاريخ، دين‌شناسی، شيعه‌شناسی و رشته‌های همانند دارند، برترين‌ها انتخاب شوند و كارشناسی ارشد عاشوراپژوهشی داير شود.
پس موضوعاتی مثل تبلیغ عاشورا، زیارت عاشورا، منبر، خطابه، مرثیه و مداحی که می‌توانند جزو زیرمجموعه‌هایی باشند که در قالب بحث عاشوراپژوهی بگنجند؟
همه موضوعاتی كه به عرصه عاشورا مربوط می‌شوند می‌توانند در دايره اين گرايش قرار گيرند. دانشجوی اين گرايش دانشگاهی بايد بتواند درباره همه مسائل مربوط به عاشورا، از نظرگاه تاريخی، اجتماعی، سياسی، فرهنگی، دينی، جهانی، بين‌اديانی، عصری و نيز همه وابسته‌های نظری و عملی آن تحقيق و پژوهش كند و نظريه علمی داشته باشد.
به نظر شما کلاس‌های مداحی که در حال حاضر به شیوه‌های مرسوم برگزار می‌شود ضرورت دارد؟
بهتر است اين كار به ارگان سپرده نشود و كاری دانشگاهی و آكادميك باشد. بايد دانشگاهی عهده دار اين امر شود. می‌توان سرفصل‌های اين گرايش را نوشت و بعد به وزارت علوم پيشنهاد داد. دانشگاه‌های دولتی و غيرانتفاعی هم هر دو می‌توانند اين گرايش را برگزار كنند. اين كار، كار ارگانی و نهادی نيست. اگر به ارگان واگذار شود، از بين می‌رود. بايد دانشگاهی و درسی باشد.
نظر شما در مورد برگزاری کلاس‌های مداحی به شیوه‌های مرسوم چیست؟
كلاس‌های مداحی به شيوه مرسوم مفيد نيست. بايد روش گذشتگان احيا شود. در عين حال، نمی‌دانم اين پرسش چه ربطی به گرايش عاشوراپژوهی دارد. قطعاً در چنين رشته‌ای دانشجويان مداحی نخواهند آموخت. هر چند می‌توانند و بايد در باب موسيقی عاشورا و آيينی پژوهش كنند و واحدهايی را بگذرانند.
