بررسی علل به وجود آمدن تحريف در واقعه عاشورا

فرهنگ: نویسنده كتاب «جریان‌شناسی تاریخی قرائت‌ها و رویكردهای عاشورا» معتقد است كه تحریفات عاشورا به دلیل قرائت‌های متعدد و گاهی نادرست به وجود آمده‌اند.

كتاب «جریان‌شناسی تاریخی قرائت‌ها و رویكردهای عاشورا» به تازگی و در آستانه ماه محرم از سوی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شده است.

به گفته محسن رنجبر، نویسنده كتاب، این پژوهش، گزارشی تاریخی از واقعه عاشورا نیست، بلكه در پی بررسی علل به وجود آمدن تحریف‌های متعدد در روایت این واقعه است.

وی ارایه قرائت‌های مختلف و متعدد كه شماری از آنها ناصحیح‌اند را عامل ایجاد تحریف واقعه عاشورا برشمرد و گفت: برخی از قرائت‌ها كه بر محور عرفانی و اسطوره‌اند، با وجود بیان برخی واقعیت‌های درباره حادثه كربلا، حوادثی را به عاشورا نسبت می‌دهند كه رنگی از اغراق دارند.

رنجبر به مقتل «روضه‌ الشهدا» كاشفی اشاره كرد و گفت: این اثر كه از دوران صفویه تا مشروطه به عنوان منبع و مقتل قابل اعتماد به آن رجوع می‌شد،‌ مواردی از واقعه كربلا را ذكر كرده است كه برای بسیاری از آنها نمی‌توان سندی معتبر یافت، در حالی كه بسیاری از مقاتلی كه پس از آن به نگارش درآمده‌اند، میراث‌خوار این مقتل متعلق به قرن دهم‌اند.

وی افزود: این كتاب با توجه به اقتضائات تاریخی آن دوران نوشته شده است و بیشتر مورد استفاده خطیبان و منبری‌ها قرار می‌گرفت. نمی‌توان این كتاب را اثر مستند تاریخی برشمرد، بلكه بیشتر به رمانی تاریخی شباهت دارد كه با ادبیات درخور توجه نویسنده، به نگارش درآمده و به دلیل همین ویژگی‌ها، هنوز هم زنده و مورد توجه است.