کد مطلب : ۱۱۰۱۹
فعالبت سنتی هیئات باعث انتخاب زنجان به عنوان پایتخت شور و شعور حسینی
* همان‌طور که می‌دانید شهر زنجان همواره به عنوان یک شهر سنتی در عزاداری مطرح است؛ شما چه تلاشی کرده‌اید برای این که سنت‌های عزاداری دراین شهر محفوظ بماند؟
از آن‌جایی که شهر زنجان یک شهر فرهنگی و مذهبی است و مردمش بسیار پایبند به مسائل اعتقادی هستند، لذا اولویت کاری ما در حوزه تشکل‌ها و هیئات این است که سعی می‌کنیم حالت سنتی هیئات حفظ شود؛ ضمن این که تلاش می‌کنیم از شیوه‌های نوین و راهکارهای جدید و استفاده از ابزارهای جدید و امکانات روز استفاده شود ولی تلاش ما بر این است که شکل سنتی حفظ شود.
برای این که این شکل سنتی حفظ شود، اولین حرکت ما این است که توسط خود هیئت مذهبی افرادی را که سابقه فعالیت و تجربه خوب در فعالیت‌های تشکل‌های فرهنگی و هیئات داشتند، از تجربه‌های آن‌ها استفاده شود.
دوم این که حلقه‌های تخصصی در قالب‌های مختلف مانند شورای هیئات، کانون مداحان، توسط خود این حلقه‌های آن شکل سنتی حفظ شود.
و سوم این که آموزش‌های لازم در چهارچوب سیاست‌های کلی نظام و سیاست‌هایی که سازمان تبلیغات در حوزه‌های تشکل‌ها دارد، اجرایی شود و در آن سیاست‌ها نسبت به حفظ این موضوع آن شاکله مذهبی تأکید شده است.
ان‌شاء‌الله اگر این برنامه‌ها به صورت مردمی اجرایی شود، و این سیاست‌های کلی توسط خود هیئت‌ها اجرای شود و کاربردی شود، فکر می‌کنم بتوانیم آن شکل سنتی هیئات را حفظ کنیم در عین حال که تأکید داریم بر استفاده از ابزارها و امکانات روز.
* اشاره کردید که عزاداری زنجان اصالت خود را حفظ کرده است؛ برای مطرح شدن این شیوه عزاداری در جهان چه فعالیت‌هایی انجام داده‌اید.
زنجان به عنوان پایتخت شور و شعور حسینی نامیده شده است؛ این به لحاظ همین فعالیت‌های سنتی هیئات است؛ این عزاداری‌ها بدون حاشیه و بدون استفاده از ابزارها و امکاناتی که باعث ورود بعضی انحراف‌ها و آسیب‌ها باشد است.
لذا یکی از اولویت‌های کاری ما این است که بتوانیم کلیه هیئاتی که به عنوان الگو هستند، بحث الگو سازی و مرجع‌سازی را داشته باشیم و برای این هم برنامه‌ریزی‌های متعددی صورت گرفته است.
از جمله این که نشریه مستقلی به نام «نیستانی‌ها» برای ترویج این فرهنگ در سایر استان‌ها راه‌اندازی شده است و با رسانه‌های مکتوب و بصری هم هماهنگی شده که فعالیت‌های این هیئات و چگونگی به وجود آمدن این اتحاد و انسجام و چگونگی زدودن خرافات و آسیب‌ها و حفظ شکل سنتی هیئات از طریق رسانه‌های مکتوب و بصری و شنیداری هم برای سایر استان‌ها و هم برای خارج کشور انعکاس داده می‌شود که در این رابطه برنامه‌ریزی‌های متعددی صورت گرفته که در این رابطه مستندهایی تهیه شده که یکی از آن‌ها فیلم مستند شهر بیدار است که یک سریال چهارده قسمتی با مشارکت سازمان تبلیغات و صداوسیما است که هم بحث چگونگی تلاش دشمن در رابطه با القای برخی خرافات و آسیب‌ها به هیئات را به تصویر کشیده است و از این طرف هم بحث ایجابی است.
آن کارهای باقوت با استفاده از ابزار هنر در اختیار مخاطبان برای ترویج این فرهنگ اتفاق افتاده است و انجام می‌گیرد.
امروز بخشی از مخاطبان ما چه در داخل کشور و چه خارج کشور، حوزه مجازی هستند که در حوزه مجازی هم تحت عنوان هیئت مجازی جهان اسلام راه‌اندازی شده که ضمن این که یک هیئتی است به صورت الکترونیکی در فضای مجازی به آن هیئت‌های شاخص و کارهای شاخصی که در حوزه تشکل‌ها و هیئات صورت می‌گیرد، هم برای داخل و هم برای خارج کشور انعکاس داده می شود فعالیت‌های این عزیزان.
* در یک مصاحبه با نشریه خیمه در مورد موزه هیئت زنجان صحبت کرده‌اید؛ از آن زمان تاکنون آیا فعالیت برپایی موزه هیئت پیشرفتی داشته است؟
بحث موزه عاشورایی استان زنجان تقریباً تمام شده از نظر فضای فیزیکی؛ بایستی قبل از محرم این را افتتاح می‌کردیم ولی به لحاظ این که تغییری در مدیریت سازمان میراث فرهنگی استان پیش آمد، این راه‌اندازی رسمی شاید مقداری به تعویق افتاد که در همین ایام در صدد راه‌اندازی آن هستیم.
عمده محتوای این موزه عاشورایی است؛ از چند وقت پیش در راستای غنابخشی به موزه در حال تلاش هستیم؛ ضمن این که از ان ابزارها و امکانات میراثی و سنتی و تاریخی در آن‌جا استفاده خواهد شد، تولیدات به روزی هم قرار است در آن‌جا قرار گیرد از جمله بخشی از تولیدات محتوایی این نمایشگاه عاشورایی.
* شاعر آیینی باید دارای دو بعد معرفت و هنر شاعری باشد؛ آیا این دو بعد در شعر آیینی معاصر ما وجود دارد یا نه و برای رسیدن به آن چه باید کرد؟
چند نکته را راجع به بحث شعر آیینی و شعرا عرض می‌کنم و بعد به سئوال شما جواب می‌دهم؛ شعرا باید به محتوای عالی و آرمان‌گرا توجه ویژه‌ای داشته باشند و در کلامشان قوت و زبان ادبی رعایت شود و از برخی وقایع مثل وقایع عاشورا و سایر وقایع دینی از زبون‌نمایی پرهیز کنیم و بلکه برعکس روحیه ایثار و شهادت را ترویج دهیم و برخی موضوعات را باید از آن‌ها شناخت داشته باشیم؛ مثل تاریخ اسلام و اهداف دینی و بعد شناساندن این نکات.
در واقع می‌خواهم بگویم شناخت عرفانی بایستی در شعر آیینی ما واقعاً ظهور و جلوه خاصی داشته باشد و یک نکته دیگر در رابطه با بحث شعر آیینی این است که الهام‌بخشی و عرفان در شعر آیینی باید باشد تا هم تأثیرگذار باشد و هم بتواند ماندگاری خود را حفظ کند.
با توجه به نکاتی که عرض شد به نظر می‌رسد اگر این نکات رعایت شود، می‌توانیم شعر آیینی قابل قبول و ماندگاری داشته باشیم کما این که شعر شیعه تأثیرگذاترین و ماندگارترین و عرفانی‌ترین شعر بوده است و چنین ویژگی داشته و صفات قهرمانان کربلا را ترویج می‌کرده است؛ این می‌تواند در ترویج فرهنگ دینی و اهداف عاشورا بسیار تأثیرگذار باشد.
از آن‌جایی که شهر زنجان یک شهر فرهنگی و مذهبی است و مردمش بسیار پایبند به مسائل اعتقادی هستند، لذا اولویت کاری ما در حوزه تشکل‌ها و هیئات این است که سعی می‌کنیم حالت سنتی هیئات حفظ شود؛ ضمن این که تلاش می‌کنیم از شیوه‌های نوین و راهکارهای جدید و استفاده از ابزارهای جدید و امکانات روز استفاده شود ولی تلاش ما بر این است که شکل سنتی حفظ شود.
برای این که این شکل سنتی حفظ شود، اولین حرکت ما این است که توسط خود هیئت مذهبی افرادی را که سابقه فعالیت و تجربه خوب در فعالیت‌های تشکل‌های فرهنگی و هیئات داشتند، از تجربه‌های آن‌ها استفاده شود.
دوم این که حلقه‌های تخصصی در قالب‌های مختلف مانند شورای هیئات، کانون مداحان، توسط خود این حلقه‌های آن شکل سنتی حفظ شود.
و سوم این که آموزش‌های لازم در چهارچوب سیاست‌های کلی نظام و سیاست‌هایی که سازمان تبلیغات در حوزه‌های تشکل‌ها دارد، اجرایی شود و در آن سیاست‌ها نسبت به حفظ این موضوع آن شاکله مذهبی تأکید شده است.
ان‌شاء‌الله اگر این برنامه‌ها به صورت مردمی اجرایی شود، و این سیاست‌های کلی توسط خود هیئت‌ها اجرای شود و کاربردی شود، فکر می‌کنم بتوانیم آن شکل سنتی هیئات را حفظ کنیم در عین حال که تأکید داریم بر استفاده از ابزارها و امکانات روز.
* اشاره کردید که عزاداری زنجان اصالت خود را حفظ کرده است؛ برای مطرح شدن این شیوه عزاداری در جهان چه فعالیت‌هایی انجام داده‌اید.
زنجان به عنوان پایتخت شور و شعور حسینی نامیده شده است؛ این به لحاظ همین فعالیت‌های سنتی هیئات است؛ این عزاداری‌ها بدون حاشیه و بدون استفاده از ابزارها و امکاناتی که باعث ورود بعضی انحراف‌ها و آسیب‌ها باشد است.
لذا یکی از اولویت‌های کاری ما این است که بتوانیم کلیه هیئاتی که به عنوان الگو هستند، بحث الگو سازی و مرجع‌سازی را داشته باشیم و برای این هم برنامه‌ریزی‌های متعددی صورت گرفته است.
از جمله این که نشریه مستقلی به نام «نیستانی‌ها» برای ترویج این فرهنگ در سایر استان‌ها راه‌اندازی شده است و با رسانه‌های مکتوب و بصری هم هماهنگی شده که فعالیت‌های این هیئات و چگونگی به وجود آمدن این اتحاد و انسجام و چگونگی زدودن خرافات و آسیب‌ها و حفظ شکل سنتی هیئات از طریق رسانه‌های مکتوب و بصری و شنیداری هم برای سایر استان‌ها و هم برای خارج کشور انعکاس داده می‌شود که در این رابطه برنامه‌ریزی‌های متعددی صورت گرفته که در این رابطه مستندهایی تهیه شده که یکی از آن‌ها فیلم مستند شهر بیدار است که یک سریال چهارده قسمتی با مشارکت سازمان تبلیغات و صداوسیما است که هم بحث چگونگی تلاش دشمن در رابطه با القای برخی خرافات و آسیب‌ها به هیئات را به تصویر کشیده است و از این طرف هم بحث ایجابی است.
آن کارهای باقوت با استفاده از ابزار هنر در اختیار مخاطبان برای ترویج این فرهنگ اتفاق افتاده است و انجام می‌گیرد.
امروز بخشی از مخاطبان ما چه در داخل کشور و چه خارج کشور، حوزه مجازی هستند که در حوزه مجازی هم تحت عنوان هیئت مجازی جهان اسلام راه‌اندازی شده که ضمن این که یک هیئتی است به صورت الکترونیکی در فضای مجازی به آن هیئت‌های شاخص و کارهای شاخصی که در حوزه تشکل‌ها و هیئات صورت می‌گیرد، هم برای داخل و هم برای خارج کشور انعکاس داده می شود فعالیت‌های این عزیزان.
* در یک مصاحبه با نشریه خیمه در مورد موزه هیئت زنجان صحبت کرده‌اید؛ از آن زمان تاکنون آیا فعالیت برپایی موزه هیئت پیشرفتی داشته است؟
بحث موزه عاشورایی استان زنجان تقریباً تمام شده از نظر فضای فیزیکی؛ بایستی قبل از محرم این را افتتاح می‌کردیم ولی به لحاظ این که تغییری در مدیریت سازمان میراث فرهنگی استان پیش آمد، این راه‌اندازی رسمی شاید مقداری به تعویق افتاد که در همین ایام در صدد راه‌اندازی آن هستیم.
عمده محتوای این موزه عاشورایی است؛ از چند وقت پیش در راستای غنابخشی به موزه در حال تلاش هستیم؛ ضمن این که از ان ابزارها و امکانات میراثی و سنتی و تاریخی در آن‌جا استفاده خواهد شد، تولیدات به روزی هم قرار است در آن‌جا قرار گیرد از جمله بخشی از تولیدات محتوایی این نمایشگاه عاشورایی.
* شاعر آیینی باید دارای دو بعد معرفت و هنر شاعری باشد؛ آیا این دو بعد در شعر آیینی معاصر ما وجود دارد یا نه و برای رسیدن به آن چه باید کرد؟
چند نکته را راجع به بحث شعر آیینی و شعرا عرض می‌کنم و بعد به سئوال شما جواب می‌دهم؛ شعرا باید به محتوای عالی و آرمان‌گرا توجه ویژه‌ای داشته باشند و در کلامشان قوت و زبان ادبی رعایت شود و از برخی وقایع مثل وقایع عاشورا و سایر وقایع دینی از زبون‌نمایی پرهیز کنیم و بلکه برعکس روحیه ایثار و شهادت را ترویج دهیم و برخی موضوعات را باید از آن‌ها شناخت داشته باشیم؛ مثل تاریخ اسلام و اهداف دینی و بعد شناساندن این نکات.
در واقع می‌خواهم بگویم شناخت عرفانی بایستی در شعر آیینی ما واقعاً ظهور و جلوه خاصی داشته باشد و یک نکته دیگر در رابطه با بحث شعر آیینی این است که الهام‌بخشی و عرفان در شعر آیینی باید باشد تا هم تأثیرگذار باشد و هم بتواند ماندگاری خود را حفظ کند.
با توجه به نکاتی که عرض شد به نظر می‌رسد اگر این نکات رعایت شود، می‌توانیم شعر آیینی قابل قبول و ماندگاری داشته باشیم کما این که شعر شیعه تأثیرگذاترین و ماندگارترین و عرفانی‌ترین شعر بوده است و چنین ویژگی داشته و صفات قهرمانان کربلا را ترویج می‌کرده است؛ این می‌تواند در ترویج فرهنگ دینی و اهداف عاشورا بسیار تأثیرگذار باشد.
