کد مطلب : ۲۵۷۸۷
زمان رواج شعر حکمی فرا رسیده است/دنبال تحریک احساسات نباشیم
محمدرضا سنگری شاعر نویسنده و پژوهشگر در پاسخ به سوالی درباره علت کم شدن مضامین حکمی و دینی در شعر جوان امروز اظهار داشت: شاعران در زمانه خودشان زندگی می کنند از رویدادها و رخدادهای عصر خودش تاثیر می پذیرند. شاعر زمانه ما نیز در جامعه فعلی و میان مردم امروز زندگی می کند و لذا انتظار می رود که وقایعی متناسب با همین رویدادها در اشعارش منعکس شود.
وی افزود: در سالهای اخیر و در برهه ای که مردم دچار جنگ بودند و شهدا را تقدیم جامعه می کردند، شعر نیز به تاسی از حرکت آنها به انعکاس این مساله میپرداخت و قبل از آن نیز در ایام پیروزی انقلاب اسلامی، شعر بازتابی از روحیه و شور انقلابی مردم بود. در همین دو مقطع اگر شاعری شعر حکمی می گفت به نظرم کار بیهوده ای کرده بود چون جامعه از او آن را طلب نمی کرد و آن شعر نیاز زمان نبود. این به معنای آن است که به فردی که تشنه است بخواهیم غذا بدهیم، غذا به نفس خود بد نیست اما تشنه آب می خواهد نه غذا.
سنگری ادامه داد: شعر در عصر ما به نیازها و عطش جامعه توجه میکند. شاعرانی مانند مرحوم مشفق و امین پور، حسینی و هراتی و در این روزگار علیرضا قزوه نیز متناسب با نیاز عصر خود شعر گفته اند و عصر انقلاب اسلامی نیز عصر بازگشت به ارزش هاست، عصر بازگشت به ادبیات آئینی است و عصر نگاه دوباره به واقعه عاشوراست. بر همین اساس شعر شاعران انقلاب را نمی توان شعری بر مدار غیر ارزشها دانست.
این محقق و عاشورا پژوه افزود: به باور من با وجود اینکه در هر دوره ای جامعه نوعی نیاز تازه از خود به نمایش میگذارد اما شاعران باید بتوانند در کنار آن به نیازهای دیگری نیز توجه کنند و به آن بپردازند. من هم بر این باورم که موضوع حکمت و آئین در شعر معاصر ما کم رنگ شده است و این خلاء خودش را آنقدر نشان داده است تا جایی که اگر شاعری مانند فاضل نظری پیدا میشود که به این مساله تجه نشان میدهد بسیار مورد اقبال قرار میگیرد. این یعنی خلاء موضوعی در شعر حس شده و ظهورش توجه ها را به خود جلب کرده است. وقتی او می سراید: «از باغ میبرند چراغانیت کنند/ تا کاج جشن های زمستانیت کنند» اشاره اش به رواج نوعی خلاء اخلاقی است که مورد توجه نیز قرار میگیرد.
سنگری تصریح کرد: امروز زمان آن شده است تا شعر حکمی و تعلیمی که تنها به دنبال تحریک احساسات جامعه نیست بار دیگر رواج پیدا کند. این مساله در دیدار سال گذشته رهبر معظم انقلاب با شاعران نیز مورد توجه قرار گرفت و ایشان خواستار توجه به ابعاد حکمی و تعلیمی شعر شدند. این نیاز البته در میان شاعران به نظر میرسد که در حال پاسخگویی است اما هنوز بسامد کافی از آن به دست نیامده است.
برگزیده سیزدهمین جایزه ادبی قلم زرین همچنین با اشاره به برخی فوریتها در تقویت این جریان گفت: مهمترین مساله و نیاز امروز ما در این زمینه این است که به این مساله حساسیت نشان دهیم و شاعران را برانگیزانیم که از پرداختن به موضوعات حکمی و آئینی غفلت نکنند. در کنار آن باید از هر فرصتی برای برپایی نشستهای تبیین و بررسی در این زمینه بهره برد و شاعران جوان را با این گونه شعر آشنا کرد و پنجره ای تازه پیش چشمشان گشود. در سال های اخیر در حوزه طنز این اتفاق افتاد و توجه بسیاری را به آن جلب کرد. فکر می کنم در بخش شعر حکمی نیز به همان اندازه باید عرصه را باز و جلسات شعر برپا کرد.
وی جریان سازی را اصلی ترین نیاز حال حاضر جریان شعر حکمی و آئینی در کشور برشمرد و تصریح کرد فعالیت رسانه ای پیرامون این موضوع و بررسی ابعاد مختلف این رویداد می تواند در زنده و در جریان نگاه داشتن آن کمک بسزایی بکند.
وی افزود: در سالهای اخیر و در برهه ای که مردم دچار جنگ بودند و شهدا را تقدیم جامعه می کردند، شعر نیز به تاسی از حرکت آنها به انعکاس این مساله میپرداخت و قبل از آن نیز در ایام پیروزی انقلاب اسلامی، شعر بازتابی از روحیه و شور انقلابی مردم بود. در همین دو مقطع اگر شاعری شعر حکمی می گفت به نظرم کار بیهوده ای کرده بود چون جامعه از او آن را طلب نمی کرد و آن شعر نیاز زمان نبود. این به معنای آن است که به فردی که تشنه است بخواهیم غذا بدهیم، غذا به نفس خود بد نیست اما تشنه آب می خواهد نه غذا.
سنگری ادامه داد: شعر در عصر ما به نیازها و عطش جامعه توجه میکند. شاعرانی مانند مرحوم مشفق و امین پور، حسینی و هراتی و در این روزگار علیرضا قزوه نیز متناسب با نیاز عصر خود شعر گفته اند و عصر انقلاب اسلامی نیز عصر بازگشت به ارزش هاست، عصر بازگشت به ادبیات آئینی است و عصر نگاه دوباره به واقعه عاشوراست. بر همین اساس شعر شاعران انقلاب را نمی توان شعری بر مدار غیر ارزشها دانست.
این محقق و عاشورا پژوه افزود: به باور من با وجود اینکه در هر دوره ای جامعه نوعی نیاز تازه از خود به نمایش میگذارد اما شاعران باید بتوانند در کنار آن به نیازهای دیگری نیز توجه کنند و به آن بپردازند. من هم بر این باورم که موضوع حکمت و آئین در شعر معاصر ما کم رنگ شده است و این خلاء خودش را آنقدر نشان داده است تا جایی که اگر شاعری مانند فاضل نظری پیدا میشود که به این مساله تجه نشان میدهد بسیار مورد اقبال قرار میگیرد. این یعنی خلاء موضوعی در شعر حس شده و ظهورش توجه ها را به خود جلب کرده است. وقتی او می سراید: «از باغ میبرند چراغانیت کنند/ تا کاج جشن های زمستانیت کنند» اشاره اش به رواج نوعی خلاء اخلاقی است که مورد توجه نیز قرار میگیرد.
سنگری تصریح کرد: امروز زمان آن شده است تا شعر حکمی و تعلیمی که تنها به دنبال تحریک احساسات جامعه نیست بار دیگر رواج پیدا کند. این مساله در دیدار سال گذشته رهبر معظم انقلاب با شاعران نیز مورد توجه قرار گرفت و ایشان خواستار توجه به ابعاد حکمی و تعلیمی شعر شدند. این نیاز البته در میان شاعران به نظر میرسد که در حال پاسخگویی است اما هنوز بسامد کافی از آن به دست نیامده است.
برگزیده سیزدهمین جایزه ادبی قلم زرین همچنین با اشاره به برخی فوریتها در تقویت این جریان گفت: مهمترین مساله و نیاز امروز ما در این زمینه این است که به این مساله حساسیت نشان دهیم و شاعران را برانگیزانیم که از پرداختن به موضوعات حکمی و آئینی غفلت نکنند. در کنار آن باید از هر فرصتی برای برپایی نشستهای تبیین و بررسی در این زمینه بهره برد و شاعران جوان را با این گونه شعر آشنا کرد و پنجره ای تازه پیش چشمشان گشود. در سال های اخیر در حوزه طنز این اتفاق افتاد و توجه بسیاری را به آن جلب کرد. فکر می کنم در بخش شعر حکمی نیز به همان اندازه باید عرصه را باز و جلسات شعر برپا کرد.
وی جریان سازی را اصلی ترین نیاز حال حاضر جریان شعر حکمی و آئینی در کشور برشمرد و تصریح کرد فعالیت رسانه ای پیرامون این موضوع و بررسی ابعاد مختلف این رویداد می تواند در زنده و در جریان نگاه داشتن آن کمک بسزایی بکند.
مرجع : مهر
