کد مطلب : ۱۴۵۲۰
معرفی مؤسسة نورالیقین
شکستن سنت‌هاي غلط
انسيه نوش‌آبادي
مردم‌شناسی: نورالیقین برگرفته از اسامی امام زمان(ع) در بدو امر شامل مجموعه‌ای از هیئت‌های بانوان بود که با سخت‌کوشی و بالابردن سطح کلاس‌های علمی خود به مؤسسة نورالبقین ارتقاء یافت و مجوز خود را از ادارة کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات، نیروی انتظامی و استانداری به دليل فعالیت‌های رسمی خود کسب کرد. اين مؤسسه که با هدف تقویت اعتقادات دینی و با شعار زمینه‌سازی ظهور از سال ۱۳۷۸ شروع به کار کرده و هم‌اکنون مشتمل بر بیش از ۳۰ شعبه از جلسات دانش‌پژوهی بانوان و بالغ بر ۱۰۰۰ شرکت‌کنندة ثابت در سطح استان قم و حومه است. این مؤسسه برخلاف بسیاری جلسات سیار بانوان که در مقطعی از زمان به صورت افراطی اوج مي‌گيرند و در برخورد با مشکلات با سیري قهقرایی از بین مي‌روند، با وجود داشتن برنامه‌های سخت علمی و با وجود همة مشکلاتش همواره سیر صعودی متعادلی در همة ابعاد داشته است.
نورالیقین از جمله مؤسسات مردمی است که بدون هیچ حمایتی از سوی سازمان‌های دولتی و نهادهای تبلیغی، کارهای بزرگی براي ارتقاي علمی، فرهنگی و دینی بانوان انجام داده است. فعالیت‌های این مجموعه کاملاً منطقی و به دور از افراط و تفریط است و هیچ رد پایی از خرافات و اعتقادات غیر دینی در آن دیده نمی‌شود.
شعبات نورالیقین مانند بسیاری جلسات معمولیِ سیار و بی‌برنامه نیست که با رفتن به هر خانه‌ای، طبق نظر و سلیقة بانی و صاحب خانه اداره شود؛ همچنين با وجود مداحان برجسته‌ای که دارد، بسته به رأی و نظر مداحان تغییری نمی‌کند، بلکه ضمن برخورداری از مدیریت بانوی فاضله‌ای که سخنش در ادامه خواهد آمد، دارای هیئت مدیره است و مشکلات و مسائل آن به صورت منظم، بررسی و در نهايت تصمیم‌گیری مي‌شود؛ بنابراين اگر معایبی هم داشته باشد، زود شناسایی و مرتفع مي‌گردد.
مدیریت قوی و متعهد راز موفقیت نورالیقین
ضعف‌ها و بحران‌های اکثر نهادهای مردمی به‌ويژه هیئت‌های مذهبی و مؤسسات قرآني، مربوط به ضعف در مدیریت است؛ مشکلی که نورالیقین تجربه نکرده است، بلکه این مؤسسه موفقیت چشمگير خود را بیش از همه مدیون مدیریت قوی و فداکاری‌های بی‌وقفة استاد دلسوزي است که خود به‌تنهایی و از ابتدا پایه‌گذار آن بوده، آن را تا به امروز هدایت و به‌مرور یاران متعهدي از بین دوستداران حضرت ولي عصر (عج)، تربیت کرده و با خود همراه ساخته است.
این استاد ارجمند مائده‌سادات آل مرتضی با نام مستعار خانم حسینی، ایرانی‌تبار و متولد نجف اشرف، دارای تحصیلات سطح ۳ حوزه -معادل کارشناسی ارشد- است که چندین دوره تدریس را در حوزه تجربه کرده و تألیفاتی در مجلات عربی نیز دارد. ایمان، تقوی و عشق به امام زمان (عج) و بي‌توجهي به مادیات از ویژگی‌های برجستة این بانوست و تلاش شبانه‌روزی ایشان که برآمده از علاقة عمیق به حضرت مهدی (عج) است، موجب شگفتی و جذب متدینان و تقویت اعتقادات آنان مي‌شود.
سیاست و تدبیر عالمانة این استاد ارجمند در مدیریت، باعث شده تا معایب و مشکلاتی که عموماً در هیئت‌ها و مؤسسات مذهبی دیگر عامل دست و پاگیر و متوقف‌کننده است، در این مجموعه وجود نداشته باشد. همین مطلب از مهم‌ترین اسرار ماندگاری و موفقیت این مؤسسه است. در شیوة مدیریت خانم حسینی، عتاب و سختگیری نیز همچون مهربانی و تواضع وجود دارد؛ زیرا قرار نیست هیئت‌های نورالیقین همچون برخی جلسه‌های ذکر و دعا محلی برای رفع خستگی و درد دل باشد، بلکه کاملاً قانونمند است و هدف مشخصی دارد که به طور جدی دنبال مي‌شود. در پرانتز باید گفت که بسیاری بانوان به رعایت آداب هیئت‌ها، مجالس مذهبی و مؤسسات قرآنی عادت ندارند؛ هرچند که در هیئت‌ها عمری گذرانده باشند؛ اما در نورالیقین انضباط در سطح بالایی دیده مي‌شود.
ویژگی‌های ممتاز نورالیقین
نورالیقین دارای فضا، مقررات و ویژگی‌های منحصر به فردی است که می‌توان آن را به عنوان الگوی مناسبي برای هیئت‌های بانوان و مؤسسات قرآنی معرفی کرد. برخی از این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:
۱. جلسات نورالیقین در واقع کلاس‌های آموزشی‌اي هستند که به صورت کاملاً رسمی و جدی در آن دروس تجوید و قرائت، فقه و اصول، تفسیر و مفاهیم و صرف و نحو کار مي‌شود. هر داوطلبی که در این مؤسسه کسب فیض مي‌کند، مانند دانشجویی است که امید است در پایان هر سال یک جزء قرآن را با لحن استاد پرهیزگار حفظ کند و در تفسیر و توضیح مفاهیم آن مسلط باشد؛ در ضمن برای هر شعبه، عرضة کارهای تحقیقی در قالب جزوات الزامی است. در این تحقیقات که به صورت گروهی است، موضوعات مختلف مذهبی و علمی از دیدگاه‌های قرآنی بررسي مي‌شود.
۲. تدریس در همة جلسات را مستقیماً خود استاد به عهده دارد. ايشان نيز از روی منابع (رسالة امام (ره) و تفسیر نمونه) مطالب را عرضه مي‌کند تا ضمن مستندبودن مطالب و پرهیز از هر خطا و اشتباهی، امکان حفظ و مطالعة مجدد برای شاگردان باقی بماند.
۳. همة مسئولاني که در این مؤسسه چه در امر تدریس (تجوید، قرائت، حفظ، مفاهیم و صرف و نحو) و چه در امور اداري-فرهنگي، خدمات و... مشغول به فعالیت هستند، برگزیده و توانمندند و همگی مطیع استاد و موظف به گزارش‌دادن هستند تا تفاوت‌های سلیقه‌ای و رفتارهای نسنجیده موجب ایجاد مشکلات نشود و همة جلسات با هم هماهنگ باشند.
۴. تدریس و همة خدمات این مؤسسه رایگان است و هیچ‌یک از مسئولان نه فقط دستمزدی ندارند، بلکه نیازهای مالی مؤسسه را همواره بیش از همه، مسئولان و به‌ويژه خود استاد مرتفع مي‌سازند. فقط ماهیانه، هزینة بسیار ناچیزی به عنوان بیمة امام زمان (عج) براي تأمین بخشی از هزینه‌های مؤسسه از شرکت‌کنندگان دریافت مي‌شود که البته نیاز مالی مؤسسه بسیار بیش از آن است که با این کمک‌ها برطرف شود و همواره مقروض بوده است.
هزینه‌های مؤسسه شامل تهیة جوایز، اجارة مکان برای مجالس جشن و عزا (براي پوشش همة جلسه‌ها در یک مکان)، اردوهای زیارتی، فصلنامة نورالیقین، تهیه و تنظیم اوراق امتحانی، خرید وسایل لازم برای هر جلسه همچون اکو، تخته وایت برد و... مي‌شود.
۵. این مؤسسه به جذب جوانان به‌ويژه قشر دانشجو بسيار توجه و اهتمام دارد و برای موفقیت در این باره ضمن ارتقاي سطح علمی جلسات، جوایز ارزنده‌ای نیز بدون قرعه‌کشی به همة کسانی که زحمت حضور مداوم در کلاس‌های درسی جلسات را متحمل مي‌شوند و در آزمون رتبة برتر را به دست مي‌آورند، اهدا مي‌کند؛ بنابراين بسیاری اوقات جوانانی به اشتیاق کسب جوایز، جذب این جلسات شدند و گاه بعد از مدتی کسب معرفت، جزو یاران اصلی قرار گرفتند.
۶. فعالیت‌های این مؤسسه منحصر به مسائل علمی نیست، بلکه فضای معنوی خوبی هم متأثر از مراسم دعای کمیل و ادعیة دیگر در هر شب جمعه، جدا از جلسات علمی، برپایی مجالس سوگواری و جشن‌های بزرگ و باشکوه براي بزرگداشت مناسبت‌های مذهبی و جلسات مداوم قرآن و نیایش در ماه مبارک رمضان و.... به وجود آمده است.
شکستن سنت‌های غلط
گرچه گرفتن حاجت در هر جلسه‌ای که به یاد و نام اهل بیت (ع) برگزار می‌شود، مورد امید و انتظار است، مجموعة نورالیقین روی این موضوع مانور نمی‌دهد، بلکه همواره به مسئلة تقویت عقاید مردم توجه دارد و این مطلب را در همة موضع‌گیری‌هایش لحاظ مي‌کند؛ بنابراین کسی که عضو این مجموعه مي‌شود و در فضای آن قرار می‌گیرد، بسته به ظرفیت خود متأثر مي‌شود و با اندیشه‌ای برتر و نگاهی عمیق‌تر فعالیت مي‌کند.
نورالیقین در مراسم اعیاد و مراثی اهل بيت (ع) نیز متفاوت و برتر رفتار می‌کند. در جشن‌های آن مولودی‌خوانی جای کوچکی دارد و در عوض برنامه‌های مفید و متنوع دیگری همچون سخنرانی‌های بزرگان، نشست‌های علمی و میزگرد با حضور استادان برجستة علوم قرآنی، برقراری مسابقات علمی، تواشیح و سرود و گاه نمایش‌های جذاب مذهبی اجرا می‌شود. نورالیقین هیچ‌گاه در شأن خود نمی‌داند که به بهانة شادی، مجلس اهل بیت (ع) را با شوخی‌ها و لطیفه‌های ناشایست و اعمال سبک بیالاید. این مجموعه در عزاداری نیز اصل را بر تقویت اعتقادات و درک پیام اهل بیت (ع) مي‌داند و صرف گریاندن اعضاء، کاری انجام نمی‌دهد؛ بنابراين آسیب‌های مداحی در این جلسات راهی ندارند.
نورالیقین از جمله مؤسسات مردمی است که بدون هیچ حمایتی از سوی سازمان‌های دولتی و نهادهای تبلیغی، کارهای بزرگی براي ارتقاي علمی، فرهنگی و دینی بانوان انجام داده است. فعالیت‌های این مجموعه کاملاً منطقی و به دور از افراط و تفریط است و هیچ رد پایی از خرافات و اعتقادات غیر دینی در آن دیده نمی‌شود.
شعبات نورالیقین مانند بسیاری جلسات معمولیِ سیار و بی‌برنامه نیست که با رفتن به هر خانه‌ای، طبق نظر و سلیقة بانی و صاحب خانه اداره شود؛ همچنين با وجود مداحان برجسته‌ای که دارد، بسته به رأی و نظر مداحان تغییری نمی‌کند، بلکه ضمن برخورداری از مدیریت بانوی فاضله‌ای که سخنش در ادامه خواهد آمد، دارای هیئت مدیره است و مشکلات و مسائل آن به صورت منظم، بررسی و در نهايت تصمیم‌گیری مي‌شود؛ بنابراين اگر معایبی هم داشته باشد، زود شناسایی و مرتفع مي‌گردد.
مدیریت قوی و متعهد راز موفقیت نورالیقین
ضعف‌ها و بحران‌های اکثر نهادهای مردمی به‌ويژه هیئت‌های مذهبی و مؤسسات قرآني، مربوط به ضعف در مدیریت است؛ مشکلی که نورالیقین تجربه نکرده است، بلکه این مؤسسه موفقیت چشمگير خود را بیش از همه مدیون مدیریت قوی و فداکاری‌های بی‌وقفة استاد دلسوزي است که خود به‌تنهایی و از ابتدا پایه‌گذار آن بوده، آن را تا به امروز هدایت و به‌مرور یاران متعهدي از بین دوستداران حضرت ولي عصر (عج)، تربیت کرده و با خود همراه ساخته است.
این استاد ارجمند مائده‌سادات آل مرتضی با نام مستعار خانم حسینی، ایرانی‌تبار و متولد نجف اشرف، دارای تحصیلات سطح ۳ حوزه -معادل کارشناسی ارشد- است که چندین دوره تدریس را در حوزه تجربه کرده و تألیفاتی در مجلات عربی نیز دارد. ایمان، تقوی و عشق به امام زمان (عج) و بي‌توجهي به مادیات از ویژگی‌های برجستة این بانوست و تلاش شبانه‌روزی ایشان که برآمده از علاقة عمیق به حضرت مهدی (عج) است، موجب شگفتی و جذب متدینان و تقویت اعتقادات آنان مي‌شود.
سیاست و تدبیر عالمانة این استاد ارجمند در مدیریت، باعث شده تا معایب و مشکلاتی که عموماً در هیئت‌ها و مؤسسات مذهبی دیگر عامل دست و پاگیر و متوقف‌کننده است، در این مجموعه وجود نداشته باشد. همین مطلب از مهم‌ترین اسرار ماندگاری و موفقیت این مؤسسه است. در شیوة مدیریت خانم حسینی، عتاب و سختگیری نیز همچون مهربانی و تواضع وجود دارد؛ زیرا قرار نیست هیئت‌های نورالیقین همچون برخی جلسه‌های ذکر و دعا محلی برای رفع خستگی و درد دل باشد، بلکه کاملاً قانونمند است و هدف مشخصی دارد که به طور جدی دنبال مي‌شود. در پرانتز باید گفت که بسیاری بانوان به رعایت آداب هیئت‌ها، مجالس مذهبی و مؤسسات قرآنی عادت ندارند؛ هرچند که در هیئت‌ها عمری گذرانده باشند؛ اما در نورالیقین انضباط در سطح بالایی دیده مي‌شود.
ویژگی‌های ممتاز نورالیقین
نورالیقین دارای فضا، مقررات و ویژگی‌های منحصر به فردی است که می‌توان آن را به عنوان الگوی مناسبي برای هیئت‌های بانوان و مؤسسات قرآنی معرفی کرد. برخی از این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:
۱. جلسات نورالیقین در واقع کلاس‌های آموزشی‌اي هستند که به صورت کاملاً رسمی و جدی در آن دروس تجوید و قرائت، فقه و اصول، تفسیر و مفاهیم و صرف و نحو کار مي‌شود. هر داوطلبی که در این مؤسسه کسب فیض مي‌کند، مانند دانشجویی است که امید است در پایان هر سال یک جزء قرآن را با لحن استاد پرهیزگار حفظ کند و در تفسیر و توضیح مفاهیم آن مسلط باشد؛ در ضمن برای هر شعبه، عرضة کارهای تحقیقی در قالب جزوات الزامی است. در این تحقیقات که به صورت گروهی است، موضوعات مختلف مذهبی و علمی از دیدگاه‌های قرآنی بررسي مي‌شود.
۲. تدریس در همة جلسات را مستقیماً خود استاد به عهده دارد. ايشان نيز از روی منابع (رسالة امام (ره) و تفسیر نمونه) مطالب را عرضه مي‌کند تا ضمن مستندبودن مطالب و پرهیز از هر خطا و اشتباهی، امکان حفظ و مطالعة مجدد برای شاگردان باقی بماند.
۳. همة مسئولاني که در این مؤسسه چه در امر تدریس (تجوید، قرائت، حفظ، مفاهیم و صرف و نحو) و چه در امور اداري-فرهنگي، خدمات و... مشغول به فعالیت هستند، برگزیده و توانمندند و همگی مطیع استاد و موظف به گزارش‌دادن هستند تا تفاوت‌های سلیقه‌ای و رفتارهای نسنجیده موجب ایجاد مشکلات نشود و همة جلسات با هم هماهنگ باشند.
۴. تدریس و همة خدمات این مؤسسه رایگان است و هیچ‌یک از مسئولان نه فقط دستمزدی ندارند، بلکه نیازهای مالی مؤسسه را همواره بیش از همه، مسئولان و به‌ويژه خود استاد مرتفع مي‌سازند. فقط ماهیانه، هزینة بسیار ناچیزی به عنوان بیمة امام زمان (عج) براي تأمین بخشی از هزینه‌های مؤسسه از شرکت‌کنندگان دریافت مي‌شود که البته نیاز مالی مؤسسه بسیار بیش از آن است که با این کمک‌ها برطرف شود و همواره مقروض بوده است.
هزینه‌های مؤسسه شامل تهیة جوایز، اجارة مکان برای مجالس جشن و عزا (براي پوشش همة جلسه‌ها در یک مکان)، اردوهای زیارتی، فصلنامة نورالیقین، تهیه و تنظیم اوراق امتحانی، خرید وسایل لازم برای هر جلسه همچون اکو، تخته وایت برد و... مي‌شود.
۵. این مؤسسه به جذب جوانان به‌ويژه قشر دانشجو بسيار توجه و اهتمام دارد و برای موفقیت در این باره ضمن ارتقاي سطح علمی جلسات، جوایز ارزنده‌ای نیز بدون قرعه‌کشی به همة کسانی که زحمت حضور مداوم در کلاس‌های درسی جلسات را متحمل مي‌شوند و در آزمون رتبة برتر را به دست مي‌آورند، اهدا مي‌کند؛ بنابراين بسیاری اوقات جوانانی به اشتیاق کسب جوایز، جذب این جلسات شدند و گاه بعد از مدتی کسب معرفت، جزو یاران اصلی قرار گرفتند.
۶. فعالیت‌های این مؤسسه منحصر به مسائل علمی نیست، بلکه فضای معنوی خوبی هم متأثر از مراسم دعای کمیل و ادعیة دیگر در هر شب جمعه، جدا از جلسات علمی، برپایی مجالس سوگواری و جشن‌های بزرگ و باشکوه براي بزرگداشت مناسبت‌های مذهبی و جلسات مداوم قرآن و نیایش در ماه مبارک رمضان و.... به وجود آمده است.
شکستن سنت‌های غلط
گرچه گرفتن حاجت در هر جلسه‌ای که به یاد و نام اهل بیت (ع) برگزار می‌شود، مورد امید و انتظار است، مجموعة نورالیقین روی این موضوع مانور نمی‌دهد، بلکه همواره به مسئلة تقویت عقاید مردم توجه دارد و این مطلب را در همة موضع‌گیری‌هایش لحاظ مي‌کند؛ بنابراین کسی که عضو این مجموعه مي‌شود و در فضای آن قرار می‌گیرد، بسته به ظرفیت خود متأثر مي‌شود و با اندیشه‌ای برتر و نگاهی عمیق‌تر فعالیت مي‌کند.
نورالیقین در مراسم اعیاد و مراثی اهل بيت (ع) نیز متفاوت و برتر رفتار می‌کند. در جشن‌های آن مولودی‌خوانی جای کوچکی دارد و در عوض برنامه‌های مفید و متنوع دیگری همچون سخنرانی‌های بزرگان، نشست‌های علمی و میزگرد با حضور استادان برجستة علوم قرآنی، برقراری مسابقات علمی، تواشیح و سرود و گاه نمایش‌های جذاب مذهبی اجرا می‌شود. نورالیقین هیچ‌گاه در شأن خود نمی‌داند که به بهانة شادی، مجلس اهل بیت (ع) را با شوخی‌ها و لطیفه‌های ناشایست و اعمال سبک بیالاید. این مجموعه در عزاداری نیز اصل را بر تقویت اعتقادات و درک پیام اهل بیت (ع) مي‌داند و صرف گریاندن اعضاء، کاری انجام نمی‌دهد؛ بنابراين آسیب‌های مداحی در این جلسات راهی ندارند.
