چگونگی اثرگذاری عزاداری حسینی در زنده نگهداشتن دین

معرفت، تیر ۱۳۸۹ - شماره ۱۵۱ علمی-ترویجی (۱۴ صفحه - از ۴۳ تا ۵۶)

بی‌تردید عزاداری‌های حسینی در زنده نگهداشتن اسلام نقش برجسته‌ای داشته و دارد؛ چنان‌که هدف پیشوایان دین نیز از برگزاری آن، همین امر بوده است. پژوهش پیش‌رو، ابعاد و چگونگی این اثرگذاری را با نگاه جامعه‌شناختی و روش تحلیلی تبیین می‌کند.طبق یافته‌های این پژوهش، مجالس حسینی از چند جهت در تقویت دین تأثیرگذار است. این مجالس از یک‌سو، با ایجاد هم‌بستگی اجتماعی، الگودهی، ایجاد فضای معنوی، شکل‌دهی به مراکز دینی ـ فرهنگی و تقویت عواطف و احساسات دینی و... جامعه دینی را نیرومند و پویا می‌سازد. از سوی دیگر با نشر معارف الهی، فرهنگ دینی را استمرار می‌بخشد و به نسل‌های بعدی منتقل می‌کند و با احیای ارزش‌های دینی ـ همانند تولی، تبری، ترویج فرهنگ جهاد و شهادت‌طلبی ـ پایداری دین را بیمه می‌نماید. حاصل مجموع این کارکردها، زنده نگهداشتن دین و تقویت آن است.هدف این پژوهش از یک‌سو آشکارسازی نقش بی‌مانند عزاداری در احیای دین است که حکمت و کارکرد آن به شمار می‌آید و از سوی دیگر، جلب توجه بیشتر متولیان عزاداری و مبلغان به ظرفیت‌های موجود در آن است.