گزارش آماری از وضعیت نشر کتب عاشورایی در سال 1396

دعبل: به گزارش دبیرخانه «کتاب سال عاشورا»؛ طبق آمار منتشرشده از سوی خانه کتاب، در سال 1396 بالغ‌بر 240 عنوان کتاب با محوریت؛ امام حسین علیه‌السلام، عزاداری، محرم، عاشورا، کربلا و تعزیه، برای نخستین بار منتشرشده است.

از این میان 86% کتب به زبان فارسی، 9% عربی، 4% آذری و 1% انگلیسی بوده است.
شمارگان کل بالغ‌بر 294.238 جلد بوده و درمجموع 65.937.148 صفحه محتوا منتشر شده است (بدون در نظر گرفتن اندازه صفحه).
به لحاظ موضوعی کتاب‌های شعر با 59 عنوان سهم قابل‌توجهی به خود اختصاص داده‌اند و در برخی موضوعات دیگر به ترتیب؛ مقتل و روضه 16 عنوان، تعزیه 13 عنوان، داستان 8 عنوان، هنر (فیلم‌نامه، عکس و پوستر) 8 عنوان و کودک 7 عنوان شناسایی‌شده‌اند.
در این میان 13 عنوان معادل 5.4% کار ترجمه انجام‌شده است.

 
هرچند به لحاظ آماری میزان محتوای تولیدشده نسبتاً خوب است، ولی بررسی کیفی این بخش از بازار نشر نیازمند کارشناسی و دقت نظر است که به نظر می‌رسد همایش «کتاب سال عاشورا» (جایزه دعبل خزاعی) فرصتی مغتنم برای این موضوع باشد.
نگاهی گذرا به اعداد و ارقام گویای کم‌کاری و کمبود قابل‌ملاحظه‌ای در حوزه داستان، هنر و کودک است. البته این لزوماً به معنای کمبود تولیدات مکتوب در حوزه دین و مذهب نیست و فقط ناظر به همان پنج محوری است که در ابتدا اشاره شد.
در حوزه ترجمه نیز خلأ مشهود است. با توجه به لزوم صدور مفاهیم آیینی و عاشورایی، ترویج متون معتبر و مستند، همچنین پاسخگویی به شبهات و سؤالات موجود، انتظار می‌رود قلم‌به‌دستان و اندیشمندان توجه دوچندان به حوزه «ترجمه از فارسی» نمایند. برخی آثار محققان و پژوهشگران غیرفارسی‌زبان و غیر ایرانی درخور توجه است و «ترجمه به فارسی» کتب آن‌ها، اثری خواندنی و قابل‌توجه پدید می‌آورد. رئیس هیئت‌علمی بنیاد دعبل در پایان اولین دوره جایزه دعبل، ضمن انتقاد از کمبودهایی که در بخش ترجمه آثار به‌ویژه از فارسی به زبان‌های دیگر وجود داشت گفت: «بر اساس اطلاعات من، تقریباً حوزه ترجمه از فارسی به زبان‌های دیگر از اول انقلاب تا سال‌های اخیر بسیار ضعیف بوده است و این نشان‌دهنده ضعف ما در انتقال فرهنگ کشورمان است.»
«کتاب سال عاشورا» همایشی است دوسالانه که اولین دوره آن در سال 94 برگزار شد و طی آن 17 اثر برگزیده و سه اثر شایسته تقدیر شناخته شدند. در دوره دوم  ۷ اثر برگزیده و ۱۱ اثر شایسته تقدیر معرفی شدند. پیش بینی می شود سومین دوره این همایش پاییز 98 برگزار گردد.