هویت مستقل ادبیات انقلاب نیازمند نظریه‌پردازی است

ایکنا , 31 خرداد 1394 ساعت 10:40

منتقد و شاعر انقلاب اسلامی تاکید کرد: با گذشت بیش از پنج دهه از آغاز انقلاب اسلامی در سال ۱۳۴۲، اکنون ادبیات این حوزه صاحب هویت مستقل شده است و باید به نظریه‌پردازی در ساحت آن اقدام کنیم.


محمدرضا سنگری، پژوهشگر حوزه ادبیات آئینی و انقلابی کشورمان با اشاره به ویژگی‌های کلی شعر انقلاب اسلامی تاکید می‌کند: اکنون با گذشت بیش از پنج دهه از آغاز انقلاب اسلامی در سال ۱۳۴۲، دیگر ادبیات این حوزه صاحب هویت مستقل شده و باید به نظریه‌پردازی در ساحت آن اقدام کنیم. اکنون شعر انقلاب اسلامی صاحب هویت مستقل است و ویژگی‌های کلی و خاص زیادی دارد.

این شاعر و منتقد ادبی با اشاره به ویژگی‌های کلی شعر انقلاب اسلامی می‌گوید: در شعر انقلاب اسلامی با همزیستی مسالمت‌آمیز سنت و نوآوری و نگاه همزمان آفاقی و انفسی مواجه هستیم. همچنین شعر انقلاب اسلامی مردمی و مردم‌گراست و در آن با نجابت و حیای تکنیک مواجه هستیم. این شعر امیدوار و آرمان‌گراست و از جمله ویژگی‌های آن می‌توان به تلفیق و همزیستی دین و ملیت، همچنین تلفیق حماسه و تغزل اشاره کرد.

وی ادامه می‌دهد: در شعر انقلاب اسلامی با تنوع و تکثر واژگان و شبکه‌های واژگانی و احیای برخی قالب‌های کلاسیک مواجه هستیم و شعر انقلاب اسلامی از ویژگی کرانه‌ناپذیری جغرافیایی، معنایی و انسانی برخوردار است.

سنگری با بیان اینکه با وقوع هر انقلاب تاریخی یا تحول بزرگ، ادبیات متناسب با آن متولد می‌شود که تفاوت‌های شاخصی با شرایط پیش از خود دارد، می‌گوید: با وقوع انقلاب اسلامی فضا و نگاهی تازه وارد تمام عرصه‌ها شد و شاهد تولد ادبیاتی شدیم که در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و نگرش مردم تحولاتی را ایجاد کرد و آثار شاعران جامعه نیز دارای نگاهی متناسب با انقلاب شد و ادبیاتی متفاوت پدید آمد.

آبشخور اصلی شعر انقلاب، ادبیات کهن ایرانی است
وی ادامه می‌دهد: برای تحلیل ادبیات انقلاب و بیان ویژگی‌ها و تفاوت‌های آن نیازمند تصویری هستیم که روشنگر ادبیات انقلاب اسلامی باشد. با توفیق در بررسی و روشن کردن ابعاد ادبیات انقلاب اسلامی می‌توانیم به ساحت نظریه‌پردازی آن وارد شویم که مشخص می‌کند باید از کدام منظر به این ادبیات بنگریم و چه ویژگی‌های ممتازی را می‌توان در آن پیدا کرد.

سنگری با تاکید بر اینکه آبشخور اصلی شعر انقلاب، ادبیات کهن ایرانی است، می‌گوید: برای نظریه‌پردازی ادبیات انقلاب اسلامی در گام نخست باید به بررسی و روشن کردن ویژگی‌های آن در حوزه‌های مختلف شعر، داستان، سفرنامه، یادداشت، گزارش و نمایشنامه‌نویسی بپردازیم. این مطالعه ما را به سمتی می‌برد که دریابیم ادبیات انقلاب اسلامی هویت مستقل دارد و به نظریه ادبی می‌رسیم.

نویسنده کتاب «از نتایج سحر» با بیان اینکه بیش از پنج دهه از آغاز انقلاب اسلامی (سال ۱۳۴۲) می‌گذرد و در این نیم قرن با انواع تولیدات ادبی و نحله‌ها و جریان‌های مختلف در ادبیات روبه رو شده‌ایم، می‌افزاید: حتی اگر تولد ادبیات دفاع مقدس را از سال ۵۷ در نظر بگیریم حدود ۴۰ سال از آغاز آن گذشته و دیگر زمان نظریه‌پردازی ادبیات انقلاب اسلامی فرا رسیده است.
وی می‌گوید: در عصر کنونی که با ارتباطات قوی و بارش اطلاعات مواجه هستیم، دیگر می‌توان پس از گذشت یک دهه ادبیات هر دوران را نقادی کرد.

محمدرضا سنگری در آبان ۱۳۳۳ در شوش دانیال متولد شده و فارغ‎التحصیل دکترای زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران است. از کودکی به شعر رو آورده و از جوانی شغل معلمی را برای خود برگزیده است.
اولین شعری که از سنگری منتشر شد، سال ۶۱ و در زمینه دفاع مقدس بود و اکنون وی از صاحب‌نظران عرصه ادبیات انقلاب اسلامی و صاحب دفاتر شعری و کتاب‌های متعدد است.

از جمله آثار ممتاز سنگری در عرصه پژوهش در ساحت ادبیات انقلاب می‌توان به «ساحت‌های مطالعاتی ادبیات انقلاب» در ارائه هزار موضوع پیشنهادی برای پژوهش در این عرصه و «از نتایج سحر» در بیان تعریف، چیستی، ویژگی‌ها و ابعاد شعر انقلاب اشاره کرد.
وی همچنین در نظر دارد موضوع بررسی شعر انقلاب را در باب شعر آیینی و سپس اشعار اجتماعی، عارفانه، دفاع مقدس و عرصه‌های دیگر در قالب کتاب‌های تحقیقی مجزا ادامه دهد.


کد مطلب: 25406

آدرس مطلب: https://www.armaneheyat.ir/news/25406/هویت-مستقل-ادبیات-انقلاب-نیازمند-نظریه-پردازی

آرمان هیأت
  https://www.armaneheyat.ir